Terreurproces NB

  • Emotioneel moment aan einde pleidooien: Carrette laat brief voorlezen voor Ibrahim Farisi

    Het einde van de pleidooien heeft voor een emotioneel moment gezorgd. Advocaat Xavier Carrette had een brief opgesteld voor zijn cliënt Ibrahim Farisi, maar hij was te emotioneel om die voor te lezen. Zijn confrater Sophie Berger nam daarom het woord. "We zijn bijna op het einde van de weg, de weg was lang, maar op het einde van de weg gaat de waarheid triomferen", begon Carrette in de brief. Hij vertelde vervolgens over zijn eerste ontmoeting met Farisi acht jaar geleden, toen hij op een feest voor advocaten een taxi had gebeld voor een collega die te veel gedronken had. Daarna werd Farisi de vaste taxichauffeur van Carrette, "mijn beschermengel". 

    Carrette hielp Farisi vervolgens met een probleem binnen zijn bedrijf en was later "verrast" toen hij hoorde dat Farisi opgepakt werd voor de aanslagen van Brussel. "Ik ben je gaan opzoeken in de gevangenis van Vorst en wist meteen dat je de waarheid sprak. Je blik ademde de waarheid", aldus Carrette. "En toen ben ik de beschermengel van mijn beschermengel geworden."

    De advocaat zag zijn cliënt in een diepe depressie sukkelen, door zijn traumatische opsluiting in de gevangenis in strikte isolatie. "Je zei dat je bent afgedaald in de hel, ik zag niet meer dezelfde kracht in je ogen", aldus Carrette. "Na zeven maanden werd je vrijgelaten en hoopte ik dat je je leven weer in handen zou kunnen nemen, maar dat is niet gelukt. En nu zijn we zeven jaar verder."

    Carrette schreef ook dat hij niet wilde dat Farisi voor assisen zou verschijnen, omdat zowel zijn cliënt als hijzelf dat psychologisch niet zou aankunnen. Toch werd hij doorverwezen en toen volgde een aanhoudingsbevel. "Toen vroeg men iets ondenkbaars aan een advocaat: je overtuigen om je aan te melden om je te laten arresteren", aldus Carrette aan Farisi. "Je hebt me blind vertrouwd, zonder zekerheid dat je weer op vrije voeten zou zijn voor het proces en hoewel je een opsluiting in isolatie riskeerde."

    Tijdens het proces ging de mentale toestand van Farisi nog meer achteruit, schreef Carrette vervolgens. "Je bent nooit opnieuw op je poten terechtgekomen, je hebt nooit de nodige afstand kunnen nemen. Zelfs je micro werd niet gespaard en pas na veel tussenkomsten van de voorzitster heb je begrepen dat dit jouw proces is."

    "We wilden geen assisenproces, we zijn hier omdat de advocaat van je broer (de in februari overleden Sébastien Courtoy, red.) dat wilde. Maar hij had wel gelijk: voor assisen triomfeert de waarheid", aldus Carrette. Hij vroeg, net als het openbaar ministerie, de vrijspraak voor Farisi, en vroeg zijn cliënt om hem nog één ding te beloven: "Doe er alles aan om weer op het rechte pad te geraken. Je bent hier niet voor een rugzak, je bent hier omdat je diep menselijk bent, een goede broer."

    Het pleidooi eindigde met een dikke knuffel tussen Ibrahim Farisi en zijn advocaat. Ook andere advocaten van de verdediging en de burgerlijke partijen kwamen Carrette tijdens de pauze een hart onder de riem steken.
  • Plaatsvervangend jurylid valt af op voorlaatste dag voor beraadslaging

    Er is nog een plaatsvervangend jurylid afgevallen, op de voorlaatste zitting voor de jury in beraadslaging gaat. Het gaat om de vijftiende plaatsvervanger. De man is woensdagochtend afwezig, en voorzitster Laurence Massart zei dat hij in de loop van de dag naar de dokter gaat.

    Er zijn nu nog twaalf effectieve en vijftien plaatsvervangende juryleden over. Bedoeling is dat de jury donderdagavond in beraadslaging gaat over de schuldvraag. De twaalf effectieve juryleden, maar ook hun vijftien plaatsvervangers, mogen de hele duur van de beraadslaging geen enkel contact hebben met de buitenwereld. Verwachting is dat de beraadslaging enkele weken kan duren.

    Uiteindelijk moeten enkel de twaalf effectieve juryleden oordelen over de schuldvraag. De vijftien plaatsvervangers moeten zich klaar houden voor als er nog een effectief jurylid zou afvallen. Na de beraadslaging over de schuldvraag moet de jury in september nog de strafmaat bepalen. Er moet dus mee rekening gehouden worden dat er nog (plaatsvervangende) juryleden kunnen afvallen.
  • Jury krijgt vraag over verbergen misdadigers over Hervé Bayingana Muhirwa

    De jury zal ook een vraag voorgeschoteld krijgen rond het verbergen van misdadigers voor beschuldigde Hervé Bayingana Muhirwa. Dat heeft voorzitster Laurence Massart aangekondigd. De verdediging van Bayingana had een herkwalificatie van deelname aan de activiteiten van een terreurgroep naar verbergen van misdadigers gevraagd. Daarvan was dinsdag nog geen sprake in de voorlopige vragenlijst, maar Massart zei woensdag dat een subsidiaire vraag zal worden toegevoegd.

    Advocaat Vincent Lurquin vroeg een herkwalificatie voor de periode van 15 tot 22 maart, toen zijn cliënt Mohamed Abrini en Osama Krayem opving. Volgens Lurquin had Bayingana pas op 22 maart kennis van de terreurplannen, maar op dat moment was er geen sprake meer van een terreurcel. Zo waren Salah Abdeslam en Sofien Ayari opgepakt en hadden de broers-El Bakraoui en Najim Laachraoui zich opgeblazen.  Volgens het strafwetboek liggen de straffen voor het verbergen van misdadigers op acht dagen tot twee jaar. Voor moord in een terroristische context, waarvoor Bayingana ook terechtstaat, zou hij levenslang riskeren, voor deelname aan de activiteiten van een terreurgroep tien jaar.

    De federale procureurs gaven dinsdag aan dat een herkwalificatie niet van toepassing is. "Het verbergen van misdadigers houdt in dat men met kennis van zaken iemand opvangt zodat hij niet vervolgd zou worden", zei Paule Somers. Als de infractionele periode voor die tenlastelegging op 15 maart ingaat, zou dat impliceren dat Bayingana wist dat Abrini en Krayem gezocht werden door de politie. "De foto van Abrini was na de aanslagen van Parijs gepubliceerd, maar Osama Krayem was niet bekend", stelde Somers echter. Bovendien moet de persoon die de misdadigers verbergt, volledig losstaan van de misdaden van de personen die hij opvangt. "Maar Bayingana is Amine, hij maakt deel uit van de terreurgroep. Hij hielp gewoon de terreurcel."
  • "Ook stilzwijgen en afscherming zijn vorm van participatie"

    Ook stilzwijgen en zich afschermen zijn vormen van participatie. Dat heeft Thierry Moreau, advocaat van de burgerlijke partijen, gezegd. Hij benadrukte ook dat elke beschuldigde door zijn eigen kwaliteiten lid was van de terreurgroep. Het hof is woensdag aangekomen aan de replieken. Net als bij de pleidooien coördineren een groep advocaten hun replieken, en zij nemen als eersten het woord. Moreau herinnerde de jury aan enkele juridische concepten. 

    Zo haalde hij twee vormen van participatie aan in het dossier: het stilzwijgen en de afzondering. "Als je een missie wilt realiseren verdeel je de taken om tot een gemeenschappelijk doel te komen. Als dan een stukje van de cel wegvalt, valt niet heel de cel", aldus Moreau over de methode van de afzondering. "Niemand weet exact wat de anderen doen, maar ze weten wel dat de anderen werken aan een gemeenschappelijk doel." Moreau laakte de instrumentalisering van de afzondering in het proces. "Ze transformeren een daad van participatie in een verdediging. Ze zeggen dat ze niet wisten wat de rest aan het doen was of wat het plan was, maar dat was net hun manier van werken", zei Moreau.

    Het stilzwijgen is volgens het Europees hof voor de Rechten van de Mens geen absoluut recht en kan ook een vorm van participatie zijn, vervolgde Moreau. "Als Salah Abdeslam niets zegt over aanslagen die worden voorbereid, dan kan je dat interpreteren als een keuze om trouw te blijven aan het project. Door de stilte dekt hij de anderen in zodat die het plan kunnen voortzetten", aldus Moreau.

    Ook had Moreau het over de juridische concepten mededader en medeplichtigen, waarvoor de criteria "heel simpel" zijn: een mededader biedt essentiële hulp, een medeplichtige biedt nuttige hulp. "Het lijkt wel alsof de beschuldigdenbox vol onschuldigen zit, vol mensen die niet belangrijk waren", stelde hij. Volgens de advocaat waren alle beschuldigden echter noodzakelijk voor de cel. "Er is een element van illegaliteit: je moet op de ene of andere manier verbonden zijn aan Islamitische Staat en je moet je verbergen. Er zijn niet veel kandidaten om aanslagen te organiseren." 

    Hij haalde drie eigenschappen aan eigen aan het terrorisme. Ten eerste is er de collectiviteit: één individu kan geen aanslagen organiseren zoals die van 22 maart. Ten tweede gaat het om een complexe operatie, die gaat van trouw zweren aan een groep tot alle andere daden die geleid hebben tot de explosies. Ten derde gaat het om een criminele daad die bestaat uit verschillende daden maar die ondeelbaar is. "Daarin vinden we het noodzakelijke karakter van ieders tussenkomst. Sommigen hebben competenties die anderen niet hebben, sommigen worden gezocht door de politie, anderen kunnen vrijer circuleren. Sommigen hebben contacten met het buitenland, met mensen die valse papieren maken, met wapenleveranciers", aldus Moreau. "Zonder de verschillende leden konden de aanslagen niet uitgevoerd worden."
  • Advocate Life4Brussels: "Over slachtoffers praten als collateral damage is onaanvaardbaar"

    Het is "onaanvaardbaar" dat de verdediging van Bilal El Makhoukhi over de slachtoffers van de aanslagen spreekt als "collateral damage". Dat heeft Valérie Gérard, advocate van slachtoffercollectief Life4Brussels, gezegd. Met een vlammende repliek ging Gérard in op enkele punten die de verdediging had aangeroerd. Ze begon met felle kritiek op de "recuperatie" van uitspraken van slachtoffers door de verdediging van beschuldigde Mohamed Abrini. Die had het moment tijdens het proces aangehaald waarbij Abrini zich richtte tot twee slachtoffers. Abrini excuseerde zich en vroeg een van hen hoe het nu met hem ging. 

    Gérard zei dat het voor de man in kwestie, die ook in de zaal zat tijdens de pleidooien van de verdediging van Abrini, al niet vanzelfsprekend was om te komen getuigen over zijn lijden. "Maar het is een andere zaak om gebruikt te worden. Dat doet pijn, nog altijd", zei Gérard, die zijn gemoedstoestand in drie woorden samenvatte: "Ondersteboven, gebroken en woedend." Bovendien had de verdediging hem fout geciteerd. Zo had de man niet geantwoord: "Het gaat goed." Wel: "Het gaat."

    De advocate beschuldigde bovendien de advocaten van El Makhoukhi, die pleitten dat hij oorlogsmisdaden beging, geen terreur, dat ze de "normale structuur van een proces omgooien", waarbij uitgegaan wordt van de feiten en de slachtoffers. "Ze plaatsen hen op de achtergrond. Op de voorgrond komt de interventie van de internationale coalitie tegen IS in Syrië en wreedheden die daar begaan zijn. Ook de misdaden van El Makhoukhi belanden op de achtergrond."

    Gérard zei dat het voor de slachtoffers ondraaglijk is om te horen spreken over hen als 'collateral damage'. "Ze zijn geen collateral damage, zij waren het doelwit. Het is absoluut geen erkenning van hen als slachtoffer", zei Gérard, die meermaals zei dat het "onaanvaardbaar" was.
  • Advocaat V-Europe: "Verdediging laat lijken dat er vijf justitiële dwalingen box bevolken"

    "Het onderzoek naar de aanslagen was het grootste van de eeuw, maar als je de pleidooien van de verdediging hoort dan lijkt het alsof er vijf rechterlijke dwalingen in de beschuldigdenbox zitten." Dat heeft Guillaume Lys, advocaat van de burgerlijke partijen, gezegd. De advocaat stelde ook een 'best of' samen van de pleidooien van de verdediging: "De verdediging van Hervé Bayingana schetst hem als een soort Airbnb voor terroristen in nood."

    Lys, die slachtofferorganisatie V-Europe vertegenwoordigt, begon zijn repliek door het titanenwerk te loven van de speurders die het onderzoek voerden naar de aanslagen. Lys sprak van het "grootste onderzoek in een eeuw" en zei dat de hoofdonderzoekers een standbeeld verdienen voor het Justitia-gebouw in Haren. Maar als je de pleidooien van de verdediging moet geloven, zei Lys, "dan zitten er vijf rechterlijke dwalingen in de beschuldigdenbox". 

    Lys zei dat de strategieën van de advocaten klassiek zijn. Zo voeren ze aan dat de beschuldigden in de box geen deel uitmaken van het team, en dat de echte leden van het team dood zijn. Hij verweet hen ook haarkloverij, zodat de juryleden zich in details verliezen en het groter geheel uit het oog verliezen.

    Waarna er een 'best of' volgde van de pleidooien van de verdediging. Als de advocaten van Bayingana Muhirwa een herkwalificatie vragen naar 'verbergen van misdadigers', dan schetsen ze hem als een "soort Airbnb voor terroristen in nood". "Amine Bed and Breakfast", noemde Lys het, verwijzend naar de 'Amine' uit de audioboodschappen die Bayingana Muhirwa zou zijn. Hij is de "uitbater die allesbehalve geradicaliseerd is", zei Lys, waarna hij eraan toevoegde dat hij wel de chauffeur was van Bilal El Makhoukhi toen die in Antwerpen moest terechtstaan op het Sharia4Belgium-proces.
    • NB

    Voor juryleden terreurproces begint nu zwaarste beproeving, weg van de buitenwereld: “Alles moeten ze afgeven, zelfs hun uurwerk”

    Na zeven maanden terreurproces volgt nu de zwaarste beproeving voor de juryleden. Compleet afgesloten van de buitenwereld moeten ze bijna driehonderd schuldvragen beantwoorden. Een werk dat naar schatting veertien dagen zal duren. “Ze moeten hun gsm afgeven én hun horloge.” Lees hier meer (+).

  • Jury krijgt precies 287 vragen voorgeschoteld in beraadslaging

    De definitieve vragenlijst waar de jury over moet beraadslagen telt exact 287 vragen. In een voorstel dat voorzitster Laurence Massart dinsdag voorlegde, waren er nog 286 vragen. Daar is er nu dus één aan toegevoegd, een subisidiaire vraag voor de herkwalificatie van deelname aan de activiteiten van een terroristische organisatie naar verbergen van misdadigers voor Hervé Bayingana Muhirwa, van 14 maart tot 10 april 2016. Zijn verdediging had gevraagd om die herkwalificatie.

    De vragenlijst die de voorzitter voorstelt, beslaat 338 pagina's. Hoewel de vragenlijst bestaat uit 287 vragen, betekent dat niet dat de jury ze allemaal moet beantwoorden. Een aantal vragen zijn subsidiaire vragen. Zo zou de jury kunnen oordelen dat Bilal El Makhoukhi zich schuldig maakte aan oorlogsmisdaden, maar pas ze hem niet schuldig acht aan moord en poging tot moord in een terroristische context. De verdediging van El Makhoukhi had gevraagd om daarover subsidiaire vragen op te nemen. Uiteindelijk gaan 73 van de 287 vragen zo over hem.

    De jury zou volgens het voorstel ook moeten oordelen of de aanslagen meer dan 32 dodelijke slachtoffers eisten. De burgerlijke partijen hadden gevraagd om subsidiare vragen op te nemen in de lijst over slachtoffers die enige tijd na de aanslagen waren overleden, waarbij er een causaal verband zou bestaan. Het gaat onder anderen om Shanti De Corte, de jonge vrouw die euthanasie kreeg wegens psychisch lijden.
  • Bouchat: "Wat is essentiële daad Abdeslam zonder dewelke aanslagen niet gepleegd waren?"

    "Wat is de essentiële daad van Salah Abdeslam zonder dewelke de aanslagen niet op deze manier gepleegd waren?" Dat is dé vraag waar de jury zich tijdens haar beraadslaging over moet buigen, zei Michel Bouchat, advocaat van Abdeslam, op het einde van zijn repliek. Abdeslam kende de terreurplannen niet, had niet de intentie om er aan deel te nemen en zat in de gevangenis toen ze uitgevoerd werd, klonk het.

    De verdediging van Abdeslam pleitte de vrijspraak voor terroristische moord en poging tot moord. Deelname aan de activiteiten van een terroristische organisatie, de andere kwalificatie van de feiten waarvoor hij terechtstaat, betwist zijn verdediging niet. Bouchat zei donderdagvoormiddag dat dat moeilijk anders kon: er hing een IS-vlag in het safehouse in de Driesstraat waar hij zich verschool.

    In zijn repliek ging Bouchat punt voor punt in op de replieken van de burgerlijke partijen en het parket, die hij geregeld op de korrel nam. Een cruciale vraag is of Abdeslam wist wat er gaande was in de Max Roosstraat in Schaarbeek, zei Bouchat. "Niemand geeft daar een antwoord op. Niemand geeft daarvoor een bewijs." Abdeslam wordt verweten dat hij door zijn stilzwijgen bij zijn arrestatie toeliet dat zijn kompanen konden doorgaan met hun plannen. Bouchat zei dat het maar de vraag is wat Abdeslam, die niet eens het adres van het safehouse gekend zou hebben, had kunnen vertellen. 

    Bouchat haalde nog een reeks uitspraken aan, van gelijkaardige zaken, om te argumenteren dat zijn cliënt niet voor terroristische moord en poging tot moord veroordeeld kan worden, waarvoor aangetoond moet worden dat hij essentiële hulp bood. "Wat is de essentiële daad van Salah Abdeslam zonder dewelke de aanslagen niet op deze manier gepleegd waren?", besloot Bouchat.
  • "Zelfs wie Salah Abdeslam heet mag niet veroordeeld worden voor wat hij niet heeft gedaan"

    "Zelfs wie Salah Abdeslam heet, mag niet mag niet veroordeeld worden voor wat hij niet heeft gedaan." Dat heeft zijn advocate Delphine Paci gezegd op het einde van haar repliek. De advocaten van Abdeslam namen ruim de tijd om te antwoorden op de replieken van het openbaar ministerie en de burgerlijke partijen. Michel Bouchat legde de jury de elementaire vraag voor: "Wat is de essentiële daad van Salah Abdeslam zonder dewelke de aanslagen niet op deze manier gepleegd waren?"  Enkel als die vraag met zekerheid beantwoord kan worden, kan Abdeslam veroordeeld worden voor moord en moordpoging in een terroristische context, tenlasteleggingen waarvoor zijn advocaten de vrijspraak vragen.

    Paci kwam in haar deel van het pleidooi onder meer terug op het argument van het openbaar ministerie en de burgerlijke partijen dat Abdeslam "uiteraard" deelnam aan het plannen van de aanslagen omdat hij het vertrouwen heeft van de groep en van safehouse naar safehouse ging. "Maar dat klopt niet, hij verstopte zich gewoon" na Parijs, zei Paci. "Vergeet de symbolische waarde van Abdeslam niet voor de cel. Hij is de meest gezochte man, die een dubbele rol heeft: hij brengt de cel enerzijds in gevaar door naar de Henri Bergéstraat in Schaarbeek te gaan na de aanslagen in Parijs, maar anderzijds zou de cel het ook kunnen zien als een mislukking als hij wordt opgepakt."
    Paci vroeg de jury aan het einde van haar pleidooi om niet te vergeten om voor elke beschuldigde apart de rol te onderzoeken. "Vandaag verdedigt Abdeslam zich. Hij vecht met energie tegen beschuldigingen die hij betwist, want hij is onschuldig. Zelfs wie Salah Abdeslam heet mag niet mag niet veroordeeld worden voor wat hij niet heeft gedaan."
  • Debatten gesloten, voorzitster overloopt definitieve vragenlijst

    Op het proces van de aanslagen van 22 maart 2016 zijn rond 21 de debatten gesloten. Voor de jury in beraad gaat, overloopt voorzitster Laurence Massart nog de vragenlijst die de jury tijdens haar beraad voorgelegd zal krijgen.
  • El Makhoukhi en Bayingana Muhirwa bieden in laatste woord excuses aan

    Beschuldigden Bilal El Makhoukhi en Hervé Bayingana Muhirwa hebben in hun laatste woord hun excuses aangeboden aan de slachtoffers van de aanslagen van 22 maart 2016. "Ik zou het ook begrijpen als ze mijn excuses niet zouden aanvaarden", zei El Makhoukhi, die als eerste van de twee het woord nam. "Ik wil mijn excuses aanbieden tegenover de slachtoffers en hun families. En als ze ze niet aanvaarden begrijp ik dat ook, ik zou ook geen vergiffenis schenken als ik een geliefde zou verliezen in dergelijke omstandigheden", begon El Makhoukhi zijn emotionele laatste woord. 

     
    Hij vroeg het hof ook rekening te houden met "alles wat er is gebeurd", verwijzend naar de oorlog in Syrië waar de internationale coalitie tegen IS, waarvan ook België lid is, bombardementen uitvoerde. "Ondanks de wreedheden die zijn gebeurd, zijn die bombardementen ook de waarheid." Ook Hervé Bayingana Muhirwa, die net na El Makhoukhi het woord nam, bood zijn verontschuldigingen aan aan de slachtoffers. "Ik had voor het proces nooit naar foto's van de slachtoffers gekeken, die heb ik hier ontdekt. Dat was moreel gezien zwaar. Tijdens het horen van de getuigenissen van de slachtoffers werd ik me nog meer bewust van de ernst van de feiten", zei hij. "Mijn oprechte excuses voor zij die een geliefde verloren zijn of gewond raakten of psychologisch geraakt zijn." 
     
    Er is een voor en een na 22 maart, aldus Bayingana Muhirwa nog. Voor de slachtoffers en heel de maatschappij. "En ik weet dat wat ik hier ga zeggen het verleden niet gaat veranderen. Het maakt me niet fier om in deze box te zitten. En zoals Bilal zei: ik weet niet of de slachtoffers me gaan vergeven, maar ik vraag toch vergiffenis."
    • NB

    Assisenjury heeft oordeel klaar: morgen weten beschuldigden of ze schuldig zijn aan terreuraanslagen op luchthaven van Zaventem en metrostation Maalbeek

    Na 19 dagen beraad, is de Brusselse assisenjury klaar met haar oordeel over de aanslagen op de luchthaven van Zaventem en metrostation Maalbeek. Dat laat het Brusselse hof weten. Het arrest wordt dinsdag pas voorgelezen. Lees hier meer.
     
    • NB

    OVERZICHT. Wie zijn de beschuldigden in het terreurproces? En wat was hun rol bij de aanslagen?

    De jury van het terreurproces heeft haar oordeel klaar. Dinsdagnamiddag wordt de beslissing van het assisenhof van Brussel voorgelezen. De tien beschuldigden, met Salah Abdeslam en Mohamed Abrini als bekendste namen, weten dan of ze schuldig zijn. Wie zijn die beschuldigden? Wat was hun rol in de terreuraanslagen op de luchthaven van Zaventem en het metrostation Maalbeek? En hoe pleiten ze? Lees hier meer.
  • Philippe Vandenberghe: "Kijk uit naar verdict jury"

    Philippe Vandenberghe, slachtoffer van de aanslag op Brussels Airport en deel van slachtoffervereniging V-Europe, zegt uit te kijken naar het verdict van de jury. Vooral dan hoe de jury heeft geoordeeld over de mogelijke vier extra dodelijke slachtoffers en de eventuele herkwalificatie tot oorlogsmisdaden.

    Na achttien dagen beraadslaging heeft de jury zijn verdict klaar op het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016. Voor Vandenberghe kwam die periode als een "welgekomen pauze". Vandenberghe is van oordeel dat de vrijspraak voor beschuldigde Ibrahim Farisi, waarvoor zowel het parket als de burgerlijke partijen de vrijspraak hadden gevraagd, quasi vast staat, maar voor de overige beschuldigden hoopt hij dat het tot veroordelingen komt. Hij kijkt met bijzondere aandacht uit naar hoe de jury heeft geoordeeld over de subsidiaire vraag om te bepalen of er geen 32 maar 36 doden vielen bij de aanslagen. Het gaat dan om vier slachtoffers die enige tijd nadien om het leven kwamen, maar waarbij er een causale link met de aanslagen zou zijn. Het gaat onder anderen om Shanti De Corte, de jonge vrouw die euthanasie kreeg wegens psychisch lijden.

    Daarnaast is Vandenberghe benieuwd naar hoe de jury is omgegaan met de "misplaatste" vraag tot herkwalificatie tot oorlogsmisdaden van de verdediging van beschuldigde Bilal El Makhoukhi.
  • Aanvangsuur nog niet duidelijk

    De assisenjury in Brussel begint later vandaag met het voorlezen van het antwoord op bijna 300 vragen over de aanslagen op de luchthaven en metrostation Maalbeek. Dat antwoord is telkens "ja" of "nee", maar het zal uren duren. De juryleden hebben er meer dan 18 dagen over moeten nadenken. Om hoe laat alles precies begint, is nog niet helemaal duidelijk. Aanvankelijk was 14 uur gezegd, maar dat was volgens de persrechter slechts "een richtuur". Voorlopig lijkt het 16.30 uur te gaan worden, al kan het ook nog later beginnen. We houden u hier op de hoogte.
  • Advocaat Abdeslam: "Hoop dat jury onze argumenten gevolgd heeft"

    Ik hoop dat de jury onze argumenten gevolgd heeft. Dat zei Michel Bouchat, advocaat van Salah Abdeslam, dinsdag bij aankomst in het Justitia-gebouw, waar later op de dag het arrest van het proces van de aanslagen van 22 maart 2016 wordt voorgelezen. Hij zegt ook dat het proces, los van het verdict voor zijn cliënt, voor hem geslaagd is.

    De verdediging van Abdeslam, Bouchat en Delphine Paci, heeft gevraagd om hem vrij te spreken voor moord en moordpoging in een terroristische context. De deelname aan de activiteiten van een terroristische groep hebben de advocaten niet tegengesproken. Nochtans heeft Abdeslam steeds volgehouden dat hij de terreurcel van Parijs vervoegde in Brussel, niet die van Brussel.   "We zijn hier met een serene geest", aldus Bouchat ook. "Ik vind dat een proces geslaagd is als iedereen zijn werk goed doet. De speurders waren uitzonderlijk, de juryleden waren heel aandachtig en de professionele magistraten, waaronder de voorzitster die het schip naar de juiste haven heeft gebracht, deden hun werk goed. En ik vind dat de debatten van de verschillende partijen op een hoog niveau zijn gevoerd."

    Dat de jury uiteindelijk 19 dagen heeft gedelibereerd over de schuld vindt Bouchat normaal, voor een proces dat "erg uitzonderlijk was". Ook het feit dat de uitspraak dinsdag wat later valt dan verwacht - voorlopig 16.30 uur in plaats van 14 uur - vindt hij niet vreemd. "Dat is eigen aan assisenprocessen."
     
  • Advocate Life4Brussels: "Belangrijke etappe voor slachtoffers"

    Het verdict van de jury op het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016 is een "belangrijke etappe voor de slachtoffers". Dat stelt Nathalie Colette-Basecqz, advocate van slachtoffercollectief Life4Brussels. Dat de beraadslaging langer heeft geduurd dan initieel ingeschat, hoeft echter niet meteen veel te betekenen volgens haar. "Het gaat dan ook om tien beschuldigden en soms technische vragen".

    Na negentien dagen beraadslaging heeft de jury zijn verdict klaar. Oorspronkelijk werd uitgegaan van twee weken beraadslaging, maar dat werd uiteindelijk dus nog enkele dagen extra. Al wil Colette-Basecqz daar niet al te veel uit concluderen. "Het is moeilijk om te weten waarom het zo lang heeft geduurd, maar het gaat toch om tien beschuldigden en 287 vragen, waarvan sommige zeer technisch, en dan is er ook nog de motivering ook natuurlijk", klinkt het.

    Sowieso betekent de voorlezing van het arrest voor de burgerlijke partijen dat hun rol uitgespeeld is. Colette-Basecqz omschrijft het dan ook als een "belangrijke etappe" voor de slachtoffers. Voor de strafmaat mogen namelijk enkel de procureurs en de verdediging pleiten, waarna de jury opnieuw in beraad gaat.
     
    • NB

    Het arrest van de assisenjury is klaar: wat gaat er straks precies gebeuren?

    Na 19 lange dagen in strikte isolatie, mag de 12-koppige jury in het terreurproces haar uitspraak bekendmaken. De juryleden moesten een antwoord geven op maar liefst 286 schuldvragen. Voorzitter Laurence Massaert leest deze namiddag het hele arrest voor. Een overzicht van hoe dat precies in zijn werk zal gaan. Lees hier meer.
  • Vader slachtoffer: "Boek zal nooit gesloten worden, maar we slaan wel bladzijde om"

    Nu het einde van het proces van de aanslagen van 22 maart 2016 nabij is, kan de vader van slachtoffer Aline Bastin een bladzijde omslaan. "Het boek zal nooit toe zijn, maar er komt wel een nieuwe etappe aan", zei Pierre Bastin dinsdag bij aankomst in het Justitia-gebouw. "Ik ben best emotioneel vandaag, het is waarschijnlijk de laatste keer dat ik hier kom. Het is het einde van een grote democratische oefening", aldus Bastin, die zijn dochter verloor in Maalbeek. "Het strafrecht is het antwoord van de rechtsstaat op de barbaarsheid van het extremisme. De uitdagingen waren groot."

    Bastin zei tevreden te zijn over de manier waarop het proces is verlopen. "We moeten de jury eren, die hard gewerkt heeft en op een voorbeeldige manier zijn burgerplicht heeft uitgevoerd. En de voorzitster die het schip goed bestuurd heeft, met kwalitatieve debatten die op een kalme en evenwichtige manier verlopen zijn." Van het verdict verwacht Bastin niets speciaal. "Ik verwacht dat de beschuldigden berecht worden volgens de ernst van de feiten, maar het is aan de jury en de rechters om daarover te beslissen." Dat de beraadslaging 19 dagen geduurd heeft, noemt Bastin "een teken dat het gerecht nauwgezet en gedetailleerd gewerkt heeft". 

    Wat verwacht hij van de toekomst, nu het proces bijna op zijn eind loopt - in september volgen nog de debatten over de schuld, maar daarover worden de burgerlijke partijen niet meer gehoord. "Het boek zal nooit gesloten worden, maar het is wel een etappe, een bladzijde die wordt omgeslagen", aldus Bastin. "Aline blijft altijd in ons hart. We gaan wat er is gebeurd nooit vergeten, maar het leven blijft mooi en we blijven het leven. Het leven is fragiel, je moet er goed voor zorgen."
     
  • Vansteenkiste: "Hebben emoties als burgerlijke partijen, maar hopen op juiste beslissing"

    Philippe Vansteenkiste, directeur van slachtofferorganisatie V-Europe, heeft dinsdagmiddag, even voor de uitspraak van het arrest over de aanslagen van 22 maart 2016 van start moest gaan, de hoop op een "juiste, rationele beslissing" uitgedrukt. "Terrorisme is een aanslag op onze democratie", zei Vansteenkiste. "Met het proces en deze uitspraak tonen we dat de democratie voortgaat. We hebben vertrouwen in de volksjury en in het systeem. Over de maanden van het proces heen kreeg die jury een globaal beeld."

    "We hopen nu op een juiste beslissing. Als burgerlijke partijen hebben we onze emoties, maar die mogen hier niet de bovenhand nemen. Het moet een juiste, rationele beslissing zijn", zei Vansteenkiste. 

    Vansteenkiste zei ook dat hij de voorbije weken vaak moest denken aan het laatste woord van Ayari, wiens woorden hij oprechter vond dan die van andere beschuldigden. "Hij was geradicaliseerd, maar vroeg zich af wat het allemaal heeft bijgebracht. Dat is de boodschap: terreur baat niet."
     
  • Advocaat: "Duur van beraadslaging schept vertrouwen in uitspraak"

    Meester Vincent Lurquin, advocaat van Hervé Bayingana Muhirwa, is niet verontrust over de tijd die de jury nodig gehad heeft om tot een uitspraak te komen in het proces van de aanslagen van 22 maart 2016. "Het versterkt net het vertrouwen in de uitspraak", zei de advocaat, kort voor het arrest over de schuldvragen zou voorgelezen worden. "Dat de beraadslaging zoveel tijd in beslag heeft genomen, betekent dat de jury haar best heeft gedaan om het dossier zo goed mogelijk te kennen", zei meester Lurquin. "Dat betekent dat ze pas een beslissing hebben genomen met kennis van zaken. Dat is een goed teken, dat versterkt het vertrouwen in de uitspraak."

    Weliswaar zal het nog enkele uren duren voor het oordeel van de jury gekend is, aldus nog de strafpleiter: "We krijgen eerst de antwoorden op de schuldvragen en pas nadien de motivering van de beslissing. Het zou dus lang kunnen duren, misschien zelfs tot morgenochtend."
     
    • NB

    Is Abdeslam schuldig? Zijn de terroristen verantwoordelijk voor overlijden 6 jaar later? En wat met de ‘meelopers’? De 10 kernvragen die assisenjury op terreurproces moet beantwoorden

    Bijna 300 vragen moet de Brusselse assisenjury straks beantwoorden over de aanslagen op de luchthaven en metrostation Maalbeek, telkens met een eenvoudige ‘ja’ of ‘neen’. Ze hebben er 19 dagen over moeten nadenken. We loodsen u hier doorheen de 10 kernvragen die straks eindelijk een antwoord moeten krijgen.
  • Advocaat: "Had nog langere beraadslaging verwacht"

    Adrien Masset, een van de advocaten van slachtoffervereniging V-Europa, had verwacht dat de juryberaadslaging nog langer zou uitvallen. Dat verklaarde hij dinsdag bij aankomst op de Justitia-site in Haren. "Het gaat toch om 287 vragen, waarvan enkele subsidiaire, en dan is er natuurlijk ook nog de motivering."

    De lengte van de beraadslaging wijst er volgens de advocaat ook op dat de jury er zijn hart en ziel heeft ingelegd. Die is - in tegenstelling tot wat velen aanvankelijk vermoedden - ook grotendeels intact gebleven sinds het begin van het proces zeven maanden geleden. "Er waren slechte voortekenen, maar gelukkig is de jury erin geslaagd een veilige haven te bereiken", klonk het.
  • Veel persaandacht, drie extra zalen open voor publiek

    Er is veel nationale en internationale pers in het Justitia-gebouw, waar het arrest straks wordt voorgelezen, maar ook veel burgerlijke partijen en publiek zijn aanwezig. Drie extra zalen werden daarom geopend. Het contrast is groot met de afgelopen zeven maanden, toen er vaak amper volk kwam opdagen voor de zittingen van het proces. De zeven zalen die aanvankelijk werden opengesteld voor de burgerlijke partijen, werden eind januari opnieuw gesloten wegens te weinig belangstelling. 

    Dinsdag werden al zeker drie van die zalen opnieuw opengesteld, twee voor het publiek en één voor de burgerlijke partijen. Ook de perszaal, die meestal erg leeg bleef, zit dinsdag goed vol, met nationale en internationale pers. Volgens de laatste officiële berichten ging de uitspraak om 16.30 uur vallen, in de wandelgangen wordt nu gesproken over 18 uur of later.
     
  • Jury en hof zijn "onderweg"

    Het is nog steeds wachten op de voorlezing van het arrest van het hof van assisen over de aanslagen van 22 maart 2016. Normaal had om 14 uur de uitspraak kunnen plaatsvinden, later werd dat bijgesteld tot 16.30 uur. Luc Hennart, de woordvoerder van het hof, zei rond 18 uur dat de jury en het hof nu "onderweg" zijn vanuit hun hotel. Binnen een half uur - rond 18.30 uur dus - zou de zitting moeten kunnen beginnen, klinkt het.

    Rond 18.15 uur is de jury toegekomen in het gebouw. In de zaal is het nog wachten op hen.
    • BREAKING

    Nog even geduld

    Meer dan vier uur later dan gepland begint zo dadelijk de zitting in het drukke Justitia-gerechtsgebouw in Brussel. Assisenvoorzitter Laurence Massart gaat de antwoorden geven op 287 schuldvragen over de eventuele schuld van de tien beschuldigden bij de aanslagen in Zaventem en metrostation Maalbeek. We komen dus te weten of onder meer Salah Abdeslam en Mohamed Abrini al dan niet veroordeeld worden voor hun rol bij die aanslagen. Na het beantwoorden van de vragen, wat wellicht meer dan een uur zal duren, volgt het voorlezen van de motivering. Dat zal nog veel langer duren.
  • Zitting is begonnen

    Het is zover: voorzitter Laurence Massart begint aan het voorlezen van de antwoorden op de schuldvragen. Met meer dan vijf uur vertraging zullen we nu te horen krijgen of de beschuldigden al dan niet schuldig bevonden worden voor de rol die ze speelden bij de aanslagen in Zaventem en Maalbeek. De leden van de assisenjury zitten in de zaal en ook de zeven aangehouden beschuldigden zijn binnengeleid.
  • Onduidelijkheid in de zaal

    Assisenvoorzitter Laurence Massart leest de antwoorden op de schuldvragen met een zodanige snelheid af dat het quasi onmogelijk is om te volgen. Er heerst grote onduidelijkheid in de zaal. 
    • BREAKING

    Abdeslam, Abrini en vier anderen schuldig aan terroristische moord

    De assisenjury van het proces over de aanslagen van 22 maart 2016 heeft Mohamed Abrini, Osama Krayem, Salah Abdeslam, Ali El Haddad Asufi, Bilal El Makhoukhi en Oussama Atar schuldig verklaard aan terroristische moord en deelname aan de activiteiten van een terroristische organisatie. Oussama Atar, het vermoedelijke brein achter de terreuraanslagen van Parijs en Brussel, is waarschijnlijk in Syrië om het leven gekomen.

    Sofien Ayari, Hervé Bayingana Muhirwa en Smail Farisi werden vrijgesproken voor die belangrijkste beschuldiging. Bayingana en Ayari worden wel veroordeeld als lid van een terroristische organisatie. Daarvoor werd Smail Farisi vrijgesproken, net als zijn broer Ibrahim.

    Op terroristische moord staat levenslang. Op deelname aan de activiteiten van een terroristische organisatie, als lid, staat maximaal tien jaar cel. Voor Oussama Atar, die bij verstek terechtstaat, is dat als leider, waar een hogere straf aan verbonden is.De beraadslaging over de strafmaat vindt plaats in september. 

     
  • Officiële balans van aanslagen stijgt naar 35 dodelijke slachtoffers

    De assisenjury heeft de daders veroordeeld voor moord in een terroristische context op drie bijkomende slachtoffers. De officiële balans loopt zo op van 32 tot 35 dodelijke slachtoffers. De drie bijkomende dodelijke slachtoffers overleden enige tijd na de aanslagen, maar met de herkwalificatie erkent de jury dat er een causale link was tussen hun dood en de terreurfeiten. De jury veroordeelde de daders zo ook tot moordpoging op 690 slachtoffers, in plaats van op 694.

    Een van de drie slachtoffers is Shanti De Corte, de jonge vrouw die euthanasie kreeg wegens psychisch lijden. De vrouw had van jongs af een kwetsbare persoonlijkheid, maar liep in de luchthaven een trauma op dat ze niet meer te boven kwam, zei advocate Sanne De Clerck op het proces. Ze was 23 jaar toen ze op 7 mei 2022 euthanasie kreeg. Tussen het overlijden van een vierde man en de aanslagen was volgens de jury geen causaal verband.

    Wie met vragen zit over zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de website www.zelfmoord1813.be.
  • Volledig arrest wordt voorgelezen

    Assisenvoorzitster Laurence Massart leest nu de volledige motivering van de juryleden voor. Dat zou uren kunnen duren.
    • NB

    Abdeslam en Abrini schuldig aan terroristische moord: bekijk hier welke beschuldigde waarvoor veroordeeld is

    De assisenjury van het proces over de aanslagen van 22 maart 2016 heeft Mohamed Abrini, Osama Krayem, Salah Abdeslam, Ali El Haddad Asufi, Bilal El Makhoukhi en Oussama Atar schuldig verklaard aan terroristische moord, de belangrijkste beschuldiging. Sofien Ayari, Hervé Bayingana Muhirwa en Smail Farisi werden daarvoor vrijgesproken voor terroristische moord. Een overzicht.
     
  • Advocate: "Tevreden dat jury het psychisch lijden van slachtoffers heeft erkend"

    "Het is nog onduidelijk waarom Abdeslam wel werd veroordeeld en Ayari niet, maar de jury heeft altijd gelijk", zegt advocate Sanne De Clerck.
    De Clerck, die slachtofferorganisatie V-Europe vertegenwoordigt, zegt tevreden te zijn dat de jury "het psychisch lijden van de slachtoffers ook heeft erkend". Tijdens het terreurproces pleitte De Clerck dat de veroordeelden ook vervolgd zouden worden voor het overlijden van de mensen die in de nasleep van de aanslagen om het leven kwamen, waaronder Shanti De Corte. "Juridisch was dat niet evident. Ik ben heel blij dat de jury ons daarin heeft gevolgd. De dodelijke balans is nu van 32 naar 35 gestegen."
  • Jury in motivering: "Terroristisch motief voor aanslagen lijdt geen twijfel"

    Het staat voor de jury van het proces over de aanslagen van 22 maart 2016 vast dat die aanslagen een terroristische motief hadden. Dat blijkt uit de motivering voor de antwoorden op de schuldvragen die assisenvoorzitster Laurence Massart aan het voorlezen is.

    Volgens de jury hebben de aanslagen van 22 maart zware schade toegebracht aan België. De ontploffingen in Zaventem en Maalbeek werden immers gevolgd door een enorme chaos en de hulpdiensten zagen zich geplaatst voor een ongekende situatie, het provinciaal noodplan werd in werking gesteld en de rest van het land kwam bijna tot stilstand. "Er werden uitzonderlijke maatregelen genomen om de nationale en internationale instellingen, en de bevolking te beschermen", luidde het. "Het dreigingsniveau werd op 4 geplaatst, het hoogst mogelijke, en pas in de maanden en jaren nadien geleidelijk afgezwakt. Zelfs de magazines van Islamitische Staat zelf maakten melding van de desastreuze economische gevolgen van de aanslagen voor ons land, onder meer op het vlak van toerisme."

    Uit de opeising door IS van die aanslagen blijkt volgens de jury ook dat het wel degelijk de bedoeling was van de daders om de Belgische bevolking te intimideren en de Belgische instellingen te destabiliseren.
     
  • Minister Verlinden: "Nieuwe stap in verwerking voor slachtoffers en nabestaanden"

    Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden noemt het arrest in het proces van de aanslagen van 22 maart 2016 "een belangrijk moment", voor de slachtoffers en hun nabestaanden maar ook voor de samenleving in haar geheel. "De aanslagen zijn een collectief litteken op de ziel van ons land."

    De voorzitster van het hof van assisen Laurence Massart leest momenteel na negentien dagen beraadslaging het arrest op het proces van de aanslagen in Brussel en Zaventem voor. Zes van de tien beschuldigden zijn schuldig bevonden aan terroristische moord en poging tot moord.  "Met de beslissing van de jury kunnen slachtoffers en nabestaanden vandaag een nieuwe stap nemen in de verwerking van het verschrikkelijke leed dat hen is aangedaan", reageert minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V). "Maar ook voor de andere mensen in onze samenleving is dit een belangrijk moment: de aanslagen zijn een collectief litteken op de ziel van ons land. Dit zeer grondige proces was onze manier om hierop een antwoord te bieden."
     
  • Jury in motivering: "Oussama Atar is opdrachtgever aanslagen"

    De assisenjury van het proces over de aanslagen van 22 maart 2016 is ervan overtuigd dat Oussama Atar de opdrachtgever is van de aanslagen in Zaventem en Maalbeek. Dat blijkt uit de motivering van de antwoorden op de verschillende schuldvragen. Het staat voor de jury vast dat Atar in nauw contact stond met de terreurcel die de aanslagen uitvoerde, en hen aanstuurde.

    Volgens de jury begon Atar in 2004 te radicaliseren en reisde hij herhaaldelijk naar Irak en Syrië. In 2012 keerde hij voor korte tijd terug naar België, en in die periode had hij een grote invloed op zijn familieleden Khalid en Ibrahim El Bakraoui, die hij vaak bezocht in de gevangenis.  "In december 2013 vertrok Atar naar Syrië, waar hij Islamitische Staat vervoegde, maar hij gaf de broers El Bakraoui de raad om in België te blijven, 'omdat de gevechten zich binnenkort daarheen zouden verplaatsen'", aldus de motivering van de jury. "In Syrië had hij de oorlogsnaam Abou Ahmed, zo blijkt uit verschillende getuigenissen, en overzag hij de voorbereidingen van Najim Laachraoui voor de aanslagen in Brussel, en van Abdelhamid Abaaoud voor de aanslagen in Parijs."

    Uit opnames op de laptop die na de aanslagen teruggevonden werd in de Max Roosstraat in Schaarbeek, blijkt volgens de jury nog dat Atar vanuit Syrië een bepalende rol speelde bij de werking van de terreurcel: "Najim Laachraoui overlegde vaak met hem, vroeg hem om raad, en legde de beslissingen vaak bij hem. In de laatste opname zeggen Laachraoui en El Bakraoui dat ze snel moeten handelen, en vragen ze vergiffenis voor het feit dat ze niet op zijn toestemming kunnen wachten."
  • Jury in motivering: "Abrini en Krayem leverden onontbeerlijke hulp voor aanslagen"

    Zowel Mohamed Abrini als Osama Krayem hebben een onontbeerlijke hulp geleverd voor de aanslagen, en hebben zich dan ook schuldig gemaakt aan terroristische moorden. Dat blijkt uit de motivering die assisenvoorzitster Laurence Massart aan het voorlezen is. Beide beschuldigden hebben bekentenissen afgelegd over hun aandeel in de aanslagen, maar daarnaast ziet de jury nog een resem redenen om beiden te veroordelen. Zo staat het voor de jury vast dat Mohamed Abrini sinds september 2015 lid was van Islamitische Staat en deelnam aan de aanslagen van 13 november 2015 in Parijs.  "Na die aanslagen verbleef hij in verschillende flats die als onderduikadressen werden gebruikt door de terreurcel, en hij heeft zelf verklaard dat iedereen die daar aanwezig was, meewerkte aan de aanslagen", klonk het. "In de flat in de Max Roosstraat, waar hij ook lang verbleef, werd de TATP voor de aanslagen gemaakt, en Mohamed Abrini heeft aan die productie meegewerkt. Zo is DNA van hem gevonden op een beschermende handschoen. Hij had ook een persoonlijk testament opgemaakt, waarin hij zich fier toonde op zijn trouw aan IS."

    Op 22 maart 2016 vertrok hij samen met Najim Laachraoui en Ibrahim El Bakraoui naar de luchthaven, waar hij toekeek hoe zijn twee kompanen de bommen activeerden. Nadat Laachroui en El Bakraoui zich hadden opgeblazen, vluchtte Abrini terwijl hij zijn eigen bom achterlaat, maar zonder die te desactiveren. Nog volgens de jury was Abrini ook dat er TATP gemaakt was voor een tweede aanslag, en is hij op die manier ook schuldig aan de aanslag in Maalbeek.

    De Zweed Osama Krayem was in 2014 naar Syrië vertrokken, en was daar deel gaan uitmaken van de elite-eenheid van IS, waarbij hij onder meer opgeleid werd om explosieve te hanteren. Hij was volgens de jury naar Europa gekomen om deel te nemen aan een terreurcampagne. Na de aanslagen in Parijs, waaraan hij ook deelnam, had hij in de flat in de Max Roosstraat geholpen om de meer dan 120 kilogram TATP te produceren die zouden gebruikt worden bij de aanslagen van 22 maart. Ook had hij plastic vuilnisbakken en rugzakken gekocht die gebruikt werden bij de aanslagen.  Zijn vingerafdrukken werden ook teruggevonden op lege dozen waarin moeren en bouten hadden gezeten, die eveneens bij de aanslagen gebruikt werden om zoveel mogelijk slachtoffers te maken.
     
  • Jury in motivering: "Redelijke twijfel over noodzakelijke hulp van Ayari voor aanslagen"

    De assisenjury van het proces over de terreuraanslagen van 22 maart 2016 heeft Sofien Ayari vrijgesproken voor terroristische moord en moordpoging, omdat er "redelijke twijfel" bestond over de vraag of hij daarvoor echt noodzakelijke hulp verschafte. Dat bleek dinsdagavond uit de motivering van het arrest.
    Salah Abdeslam ging Ayari in de nacht van 2 op 3 oktober 2015 ophalen in het Duitse Ulm, samen met twee anderen. Ayari verbleef nadien in drie safehouses, waaronder de Driesstraat in Vorst, alvorens op 18 maart 2016 opgepakt te worden, na de politieraid in Vorst. 
    Testamenten van Ayari werden er niet gevonden. Wel was er het document 'Manuscript van Abu Omar, Hamza en Abdelaziz', waarvan gedacht werd dat Ayari de 'Hamza' is uit de titel, maar volgens de motivering kan het document niet gedateerd worden en is evenmin aangetoond dat Ayari het zelf geschreven had, noch dat hij afwist van de inhoud. Ayari zelf heeft altijd volgehouden dat hij in Vorst wachtte op een mogelijkheid om naar Syrië terug te keren. 
    De jury concludeerde dat het onduidelijk bleef tijdens het proces in welke mate Ayari Abdeslam hielp tijdens de reis uit Ulm in oktober 2015. Wel wees het onderzoek uit dat Ayari boodschappen deed voor de cel in de Driesstraat en er kookte. Hij garandeerde daarmee het "voortbestaan" van het safehouse, "maar het was geen noodzakelijke hulp voor de aanslagen". 
    "Het geheel aan elementen laat een redelijke twijfel bestaan over het noodzakelijke karakter van zijn hulp. Zijn hulp was niet voldoende noodzakelijk voor de aanslagen. Er blijft twijfel over zijn wil om deel te nemen aan de aanslagen. Maar er zijn geen documenten teruggevonden die dat staven. Evenmin bleek dat uit afgeluisterde gesprekken van de Staatsveiligheid. Het lijkt waarschijnlijk dat zijn doel was om terug te keren naar Syrië", las voorzitster Laurence Massart.
  • Advocaat V-Europe: "Jury heeft een belangrijke boodschap gebracht" 

    De antwoorden die de jury van het proces van de aanslagen van 22 maart 2016 heeft gegeven op de verschillende schuldvragen, zijn een duidelijke boodschap. Dat heeft Guillaume Lys, advocaat van slachtoffervereniging V-Europe gezegd in een eerste reactie op het arrest van het assisenhof.
    "Voor iedereen die in de beschuldigdenbox zat, is een strafrechtelijke verantwoordelijkheid vastgesteld", zegt de advocaat. "Dat is belangrijk, de juridische waarheid strookt met de waarheid die zich in het dossier bevindt."
    De assisenjury sprak de broers Smail en Ibrahim Farisi volledig vrij, terwijl Sofien Ayari en Hervé Bayingana Muhirwa enkel schuldig werden bevonden aan deelname aan de activiteiten van een terreurgroep. De zes andere beschuldigden zijn schuldig aan terroristische moord en poging tot moord.
    "Tijdens het proces bestond zo'n beetje de tendens om alle verantwoordelijkheid bij de drie kamikazes te leggen", zegt meester Lys. "De jury heeft duidelijk gemaakt dat wie een belangrijke hulp heeft geleverd bij die aanslagen, ook mededader is geweest van de terroristische moorden. Voor Abrini en Krayem was dat geen verrassing, zij hadden geen betwisting gevoerd, maar Abdeslam had de vrijspraak gevraagd omdat hij op het moment van de aanslagen in de cel zat. De jury heeft daar doorheen gekeken en rekening gehouden met een resem elementen, waaronder zijn eigen testament, om hem wel schuldig te verklaren."
  • Jury van mening dat Abdeslam essentiële hulp bood

    Beschuldigde Salah Abdeslam heeft volgens de jury op het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016 essentiële hulp geboden bij de aanslagen, onder meer met zijn "symboolwaarde" voor de terreurgroep, maar ook doordat hij enkele protagonisten vanuit Hongarije en Duitsland naar België bracht en tot aan zijn arrestatie ondergedoken bleef in schuiladressen. "Abdeslam heeft ervoor gekozen om in België te blijven, ondergedoken samen met andere protagonisten, en kende de modus operandi om zo veel mogelijk mensen te doden", klonk het in de motivering.
    Abdeslam werd door de assisenjury schuldig bevonden aan terroristische moord en poging tot moord. Dit in tegenstelling tot medebeschuldigde Sofien Ayari, die grotendeels hetzelfde parcours aflegde.
    In zijn motivering heeft de jury verschillende elementen aangehaald ter staving van die veroordeling. Zo klonk het onder meer dat er zonder de arrestatie van Abdeslam "nog meer aanslagen" zouden hebben plaatsgevonden. De jury was namelijk van oordeel dat ook de oorlogswapens die op verschillende plekken werden aangetroffen, en waarvan een deel nog steeds spoorloos is, dienst moesten doen tijdens de aanslagen om een aanslag te plegen zoals die in Parijs.
    Volgens de jury was de arrestatie van Abdeslam ook belangrijk, wegens zijn "symboolwaarde" en zijn aanwezigheid in de schuiladressen. Die zou namelijk hebben bijgedragen tot de "vastberadenheid" van de groep. Medebeschuldigde Mohamed Abrini verklaarde bijvoorbeeld in een afgeluisterd gesprek dat ze niet wilden dat Abdeslam gevonden zou worden. Bovendien zette zijn arrestatie er de overige terroristen toe aan om over te schakelen naar plan B en niet in Frankrijk maar in België toe te slaan. 
    De jury is er echter van overtuigd dat ook Abdeslam van dit plan B op de hoogte was en dat dit dus doorgesproken was vóór de arrestatie van Abdeslam.
    Andere elementen uit de motivering waren onder meer de twee trajecten die Abdeslam aflegde naar Hongarije en Duitsland om er respectievelijk Najim Laachraoui en Mohamed Belkaid, en Sofien Ayari, Osama Krayem en Ahmad Alkhald op te pikken. Daarnaast heeft Abdeslam Krayem ook een valse identiteitskaart toegespeeld.
    De jury legde voorts ook talloze linken tussen het schuiladres in de Driesstraat, waar Abdeslam zich bevond, en dat in de Max Roosstraat, waar de bommen voor de aanslagen werden gemaakt. Zo waren er sterke gelijkenissen tussen de IS-vlaggen in beide appartementen en waren er op beide adressen oorlogswapens aanwezig. Daarnaast waren er ook (pogingen tot) telefonische contacten en bezochten de broers El Bakraoui ook de Driesstraat, zelfs nog twee dagen voor de huiszoeking/schietpartij waarbij Abdeslam de benen nam.
    Voorts spreekt het volgens de jury ook tegen Abdeslam dat hij in verschillende brieven aan zijn moeder, zus en verloofde schreef dat hij had beslist om in Europa te blijven om "zijn werk af te maken". In die brieven schrijft hij ook dat hij dezelfde weg wilde afleggen als zijn broer Brahim, die omkwam tijdens de aanslagen in Parijs.
  • Broers Farisi zijn meer dan opgelucht over vrijspraak

    De broers Smail en Ibrahim Farisi zijn meer dan opgelucht nu ze door de jury van het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016 volledig zijn vrijgesproken. Dat zeggen hun advocaten Michel Degrève en Xavier Carrette, die weliswaar nog een slag om de arm houden zolang ze niet de volledig motivering van de jury kennen.
    "We zijn heel tevreden", zegt meester Michel Degrève, advocaat van Smail Farisi. "Het is een immense opluchting, ook al kennen we nog niet de motivering van de jury, en zijn er een hoop argumenten waarop we een antwoord zouden willen. Na zeven jaar kan hij verder met zijn leven, ook al zal dat moeilijk zijn. Dit is een procedure van zeven jaar geweest, hij heeft twee jaar in voorlopige hechtenis gezeten, en zijn gezondheid heeft hier zwaar onder geleden. Hij is depressief geworden, heeft een alcoholprobleem ontwikkeld. Maar nu ligt alles in zijn handen."
    Meester Degrève wees erop dat zijn cliënt ook had moeten getuigen op het assisenproces in Parijs over de aanslagen van 13 november 2015 in de Franse hoofdstad, en dat hij in België ook vervolgd was voor zijn beweerde aandeel in die aanslagen. 
    "Maar ook daarvoor is hij vrijgesproken", aldus nog de advocaat. "Uiteindelijk is dit een gigantische klap in het aangezicht van het federaal parket. Ik wil er ook op wijzen dat deze vrijspraak ook te danken is aan meester Sébastien Courtoy, die helaas in de loop van het proces overleden is."
    Ook meester Xavier Carrette, advocaat van Ibrahim Farisi, toonde zich tevreden: "Het is een grote opluchting. We hadden de vrijspraak gevraagd en hebben die gekregen. We gaan alleen tot op het allerlaatste moment moeten wachten om ook de motieven van de jury te kennen."
  •  "Bijna geen woorden voor belang erkenning drie extra slachtoffers"

    Philippe Vansteenkiste, directeur van slachtofferorganisatie V-Europe, reageert tevreden op de erkenning van drie bijkomende dodelijke slachtoffers van de aanslagen. Zij overleden enige tijd na 22 maart 2016, maar met de herkwalificatie van poging tot moord naar moord erkende de jury een causale link tussen hun overlijden en de aanslagen.
    "Ik heb er bijna geen woorden voor. Het is juist en ik ben er enorm tevreden mee", zei Vansteenkiste, die er nog op wees dat de gevolgen van de aanslagen zich tot lang nadien laten voelen. 
    Vansteenkiste zei ook dat hij zich "in grote lijnen" kon terugvinden in de uitspraak van de jury. "Het is een begrijpbare uiteenzetting en er zit een serieus werk achter", zei de directeur van V-Europe. 
    Ook in de vrijspraken kan hij zich terugvinden. "Het is belangrijk dat niemand beschuldigd werd voor zaken die ze niet deden. Er is voorzichtigheid geboden", zei Vansteenkiste, die eraan toevoegde dat niemand van de slachtoffers echt teleurgesteld is over de uitspraak.
  • El Haddad Asufi wist van aanslagen en versterkte met hulp vastberadenheid daders

    Beschuldigde Ali El Haddad Asufi wist dat kamikazes Khalid en Ibrahim El Bakraoui geradicaliseerd waren en kende de plannen van de terreurcel. Dat bleek dinsdagavond uit de motivering van het arrest. Door logistieke hulp te bieden, versterkte El Haddad Asufi de vastberadenheid van de daders om aanslagen te plegen, waardoor hij essentiële hulp bood.
    El Haddad Asufi werd door het hof veroordeeld als mededader van terroristische moord en moordpoging. Zijn advocaten hadden de vrijspraak gevraagd.
    In de motivatie van het hof wordt gehamerd op het feit dat El Haddad Asufi op de hoogte was van de radicalisering van kamikazes Ibrahim en Khalid El Bakraoui. Ook was hij de tussenpersoon voor het onderverhuren van het appartement van Smail Farisi aan Ibrahim El Bakraoui, waar hij zelf ook regelmatig langskwam. Daarnaast werd achter het zonnescherm van zijn wagen een briefje gevonden met de naam van twee wapens, waarvan er een werd aangetroffen naast het lichaam van kamikaze Najim Laachraoui in Zaventem.
    Veel aandacht ging naar de USB-stick die werd aangetroffen in een jaszak van El Haddad Asufi, met daarop verschillende audioberichten van Ibrahim El Bakraoui aan onder meer zijn moeder en zijn neef Yassine Atar. De beschuldigde beweerde dat hij die in zijn brievenbus had gekregen in een envelop met 'voor mama Bims', verwijzend naar de moeder van El Bakraoui. Maar, zei de jury, het is niet geloofwaardig dat de USB voor de moeder bedoeld was. "Hij bevatte gevoelige informatie, zoals de verheerlijking van de gevechten in Syrië en een oproep om ongelovigen te doden, en het is niet waarschijnlijk dat Ibrahim El Bakraoui die aan zijn moeder wilde geven. Daarnaast kende El Haddad Asufi alle geadresseerden en kon hij de berichten aan hen doorgeven", klonk het. 
    Tot slot bleek uit het DNA-onderzoek dat El Haddad Asufi verschillende keren in de Max Roosstraat was. Dat bewijst dat hij erg veel vertrouwen kreeg van de groep.
    Er zijn volgens de jury dan ook voldoende bewijzen dat El Haddad Asufi essentiële hulp bood bij de aanslagen. "Hij kende het plan en wilde helpen. Hij heeft Ibrahim El Bakraoui verschillende keren een lift gegeven en heeft hem zo geholpen om in de illegaliteit te blijven", klinkt het. "Hij zorgde bovendien voor een terugvalsbasis, waar gecoördineerde aanslagen gepland konden worden."
    Door Ibrahim El Bakraoui van een wapen te voorzien, hielp hij hem bovendien om in de illegaliteit te blijven en zichzelf te beschermen. Tot slot kende hij de inhoud van de USB-stick en wist hij dat hij de berichten pas na de aanslagen mocht doorgeven. "Zo ondersteunde hij de vastberadenheid van de daders om over te gaan tot hun daden en verzekerde hij dat er later nog meer aanslagen gepleegd zouden worden", aldus de motivering. 
    El Haddad Asufi onderging de voorlezing van het arrest met weinig emotie, onderuitgezakt in zijn stoel. Zijn advocaat Jonathan De Taye wilde tijdens de pauze niet reageren op het verdict.
  • Beschuldigden tonen weinig emoties

    Bij de beschuldigden was niet veel emotie te zien tijdens de voorlezing van het arrest. Ibrahim en Smail Farisi bleven wel niet heel de tijd in de zaal, al besliste Ibrahim later wel om terug te keren. De juryleden, die voor het eerst na 19 dagen beraadslaging opnieuw oog in oog zitten met de beschuldigden, lieten via hun lichaamstaal eveneens niet in hun kaarten kijken.
    De broers-Farisi werden door de jury vrijgesproken. Voor Ibrahim was dat verwacht, aangezien zowel de burgerlijke partijen als het openbaar ministerie zijn vrijspraak vroegen. Voor Smail Farisi hadden de procureurs en de burgerlijke partijen de vrijspraak voor terroristische moord en poging tot moord gevraagd, maar wel een veroordeling voor deelname aan de activiteiten van een terreurgroep. De jury besliste echter om hem volledig vrij te spreken.
    Sofien Ayari en Hervé Bayingana Muhirwa werden dan weer enkel schuldig bevonden aan deelname aan de activiteiten van een terreurgroep, en niet voor terroristische moord en moordpoging. Dat is voor Ayari erg opvallend, aangezien hij hetzelfde parcours aflegde als Salah Abdeslam en samen met hem werd opgepakt. Abdeslam werd echter, net als Oussama Atar, Mohamed Abrini, Osama Krayem, Ali El Haddad Asufi en Bilal El Makhoukhi, schuldig bevonden aan terroristische moord en poging tot moord.
    De advocaten van Bilal El Makhoukhi hadden gevraagd om hem niet te veroordelen voor terrorisme, maar wel voor oorlogsmisdaden. De jury is hen daar echter niet in gevolgd. Ook op de vraag om El Makhoukhi te veroordelen als medeplichtige aan terroristische moord en poging tot moord en niet als mededader antwoordde de jury negatief. De verdediging van Hervé Bayingana Muhirwa had dan weer een herkwalificering van deelname aan de activiteiten van een terreurgroep naar het verbergen van misdadigers gevraagd, waarop veel minder zware straffen staan. Ook op die vraag ging de jury niet in.
  • Jury in motivering: Bayingana hielp terreurcel maar twijfel of hij aanslagplannen kende

    De Rwandees Hervé Bayingana Muhirwa heeft duidelijk hulp geleverd aan de terreurcel die verantwoordelijk is voor de aanslagen van 22 maart 2016 in Zaventem en Maalbeek, maar er blijft twijfel over de vraag of hij volledig op de hoogte was van hun concrete plannen. Daarom wordt de man vrijgesproken voor terroristische moord. Dat blijkt uit de motivering van de antwoorden op de schuldvragen die assisenvoorzitster Massart voorleest.
    Hervé Bayingana had zich in 2011 tot de islam bekeerd en was bevriend geraakt met Bilal El Makhoukhi, één van de andere beschuldigden op het assisenproces. Het was op vraag van die El Makhoukhi dat Bayingana hulp leverde aan de terreurcel, volgens de jury. Zo bood hij op 15 maart 2016, na de schietpartij in de Driesstraat, onderdak aan Mohamed Abrini en Osama Krayem. De volgende dag bracht hij, nog steeds op vraag van El Makhoukhi, Krayem al terug naar het onderduikadres in de Max Roosstraat, en op 21 maart deed hij hetzelfde met Mohamed Abrini.
    "Ook na de aanslagen doken Abrini en Krayem bij hem onder, maar dat was ongepland, en ongewenst", klonk het verder. "Bayingana spoorde hen bijna continu aan om te vertrekken. Osama Krayem probeerde via Facebook contact te leggen met zijn familie om terug te keren naar Zweden, terwijl Mohamed Abrini naar het onderduikadres in de Kazernenstraat in Etterbeek trok, maar daar niet durfde binnengaan uit vrees dat de politie de flat al ontdekt had."
    Volgens de jury kocht Bayingana ook een tablet en beltegoed voor Krayem, zodat die contact kon houden met zijn familie in Zweden. De verklaringen van Krayem en Abrini lijken er ook op te wijzen dat Bayingana de 'Amine' waarvan sprake is in een audio-opname op de laptop die werd teruggevonden in de Max Roosstraat. Daarin maakt Najim Laachraoui melding van een nieuwe "broeder", "Amine" genaamd, die trouw zou hebben gezworen aan IS en de terreurcel zou helpen. Maar in de ogen van de jury is er onvoldoende bewijs dat Bayingana wel degelijk die 'Amine' is.
    "Hervé Bayingana heeft dus wel noodzakelijke hulp geleverd aan de terreurcel die aanslagen aan het voorbereiden was, maar er is twijfel over het feit of hij op de hoogte was van de exacte plannen van die terreurcel", luidde het. "Laachraoui zegt immers ook dat ze snel moeten handelen, dat iedereen verbrand is, en dat er geen logistieke hulp meer is. Dat wijst erop dat de flat van Bayingana niet beschouwd werd als een veilig onderduikadres, en dat Bayingana geen logistiek hulp leverde."
  • Jury in motivering: El Makhoukhi niet schuldig aan oorlogsmisdaden wegens ontbreken link met gewapend conflict

    De jury heeft beschuldigde Bilal El Makhoukhi niet veroordeeld voor oorlogsmisdaden omdat er volgens hen geen onvermijdelijke link is tussen de aanslagen van 22 maart 2016 en het gewapend conflict met IS. Bovendien heeft El Makhoukhi tijdens zijn verhoren ook herhaaldelijk aangegeven dat de oorlog zich niet hier afspeelde, maar op de frontlijn in Syrië. Dat blijkt dinsdagavond uit de voorlezing van de motivering van het arrest op het assisenproces over de aanslagen.
    El Makhoukhi werd veroordeeld als mededader van terroristische moord en moordpoging en niet voor oorlogsmisdaden, waarvoor zijn verdediging tevergeefs had gepleit.
    De jury motiveert deze beslissing door te stellen dat er "geen onvermijdelijke link" is tussen de acties die hebben bijgedragen tot de aanslagen en het gewapende conflict in Syrië. Dit heeft El Makhoukhi bovendien ook zelf herhaaldelijk onderstreept. Zo verklaarde hij onder meer tijdens een verhoor dat "de oorlog zich op het slagveld afspeelt en niet in een luchthaven of de metro". Pas jaren later opperde hij een andere mening, maar de jury is van mening dat zijn ideeën al die tijd hebben kunnen rijpen en dat op het moment zelf niet zijn manier van denken was.
    Voor zijn veroordeling als mededader van terroristische moord en moordpoging haalde de jury een rist argumenten aan. Het gaat dan onder meer om het verstrekken van logistieke hulp, het verplaatsen van de wapens van de terreurcel - waar trouwens nog altijd niet van geweten is waar ze zich bevinden - en het in contact brengen van de cel met medebeschuldigde Hervé Bayingana Muhirwa, waar medebeschuldigden Mohamed Abrini en Osama Krayem voor en na de aanslagen onderdoken.
    De jury is ten slotte ook van oordeel dat El Makhoukhi een "vertrouwenspersoon" was voor de cel, doordat hij door kamikaze Khalid El Bakraoui werd meegenomen naar beide onderduikadressen in de Kazernenlaan en de Max Roosstraat, en omdat hij het voortbestaan van de cel moest verzekeren door de wapens, explosieven en geld ter beschikking te stellen aan Oussama Atar en valse identiteitskaarten te regelen.
    El Makhoukhi gaf net voor het proces en tijdens het proces zelf ook zijn betrokkenheid toe.
  •  Ayari "tevreden" met vrijspraak voor terroristische moord en moordpoging

    Beschuldigde Sofien Ayari is "tevreden" dat de assisenjury op het proces van de aanslagen van 22 maart 2016 hem heeft vrijgesproken voor terroristische moord en moordpoging. Dat heeft zijn advocate Laura Severin dinsdagavond verklaard na de voorlezing van een deel van het arrest. Volgens de advocate heeft Ayari zijn vrijspraak onder meer te danken aan zijn uitvoerige laatste woord en het feit dat hij geen brieven of andere geschriften heeft nagelaten.
    De jury weerhield onder meer dat Ayari wilde terugkeren naar Syrië in plaats van deel te nemen aan de aanslagen, wat Severin in haar reactie ook bevestigde. "Hij is tevreden dat hij werd gehoord. Hij heeft van in het begin gezegd dat hij wilde terugkeren naar Syrië. Hij had gesproken over de brief in de Driesstraat (waarin hij schreef over zijn wil om te terug te keren, red.) die nooit is teruggevonden, waardoor hij het ook niet nodig vond om er te veel over te spreken", aldus Severin. "Men heeft hem toch gepusht om hem daarover te verdedigen, en men heeft naar hem geluisterd."
    Ook merkte de jury volgens Severin de oprechtheid van Ayari, ook tijdens zijn laatste woord. "Dat heeft veel mensen geraakt, zeker bij de burgerlijke partijen. Verschillende advocaten zijn achteraf met mij komen spreken en de woorden die vaak terugkomen over Ayari zijn: wat een zonde."
    Opvallend is dat Ayari is vrijgesproken voor terroristische moord en poging tot moord, terwijl Salah Abdeslam wel schuldig is over heel de lijn. Nochtans volgden de twee na Parijs hetzelfde parcours. "Er zijn factuele verschillen, hoewel ze in hetzelfde safehouse waren. Zo had Abdeslam brieven opgesteld, Ayari niet", aldus Severin.
  •  Slachtoffer: "Burgerlijke partijen willen geen mensen opsluiten voor hun plezier"

    De burgerlijke partijen willen niet zomaar mensen achter de tralies steken voor hun plezier. Dat zei overlevende van de aanslag op Zaventem Pierre-Yves Desaive tijdens de pauze van de voorlezing van het arrest van het proces van de aanslagen van 22 maart 2016. Hij is dan ook verrast, maar niet teleurgesteld, dat Smail Farisi werd vrijgesproken.
    "Iedereen die ik rondom mij hoor, lijkt tevreden over het verdict. Ondanks de moeilijkheden heeft gerechtigheid op een serene manier kunnen geschieden. Ik denk dat de beslissingen over de schuld goed reflecteren wat we tijdens het proces hebben gehoord", aldus Desaive.
    Hij zegt ook niet verrast te zijn dat Ibrahim Farisi werd vrijgesproken, aangezien het openbaar ministerie zijn vrijspraak had gevraagd. "Voor Smail was het wel een beetje een verrassing, maar ook interessant. Ik wil benadrukken dat wij als burgerlijke partijen geen mensen achter de tralies willen steken voor ons plezier", zegt hij. "Hij heeft al in voorhechtenis gezeten. Zijn vrijspraak reflecteert de vraag welk nut een gevangenisstraf voor hem zou hebben. Zijn betrokkenheid werd aangetoond, alle motiveringen zijn heel gedetailleerd. Ik denk dat dit een heel goede les in gerechtigheid is."
    Desaive drukte ook zijn dankbaarheid uit tegenover de jury. "Zij hebben net als ons dit verhaal meegemaakt. We kunnen uiteraard zeggen dat ze gewoon hun burgerplicht hebben gedaan, maar geen enkele burger is klaar om dat te doen", zegt hij. Zo hebben zij niet alleen zeven maanden lang hun sociaal en professioneel leven onderbroken, maar hebben ze ook dingen gezien en gehoord die hen zwaar zullen raken. "Als ik hen een boodschap mag geven: ze hebben recht op psychologische hulp. Ze hebben hun plicht gedaan tegenover de maatschappij en nu is het aan de maatschappij om hen te helpen."
  • Jury in motivering: Atar leider terroristische groep waaraan zeven andere beschuldigden deelnamen

    Oussama Atar was de onbetwistbaar de leider van een terroristische groep, terwijl zeven andere beschuldigden op verschillende manieren daden van deelname aan de activiteiten van die terroristische groep stelden. Dat heeft de jury op het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016 geoordeeld, zo blijkt uit de motivering van de antwoorden op de schuldvragen.
    "Oussama Atar wordt door verschillende getuigen omschreven als het hoofd van de terreurcel die in Europa moest toeslaan", klinkt het in het oordeel van de jury. "Eén getuige noemt hem 'de emir van Laachraoui en Abaaoud'. Uit het onderzoek blijkt dat hij de leden van de terreurcel heeft uitgekozen en hen instructies heeft gegeven."
    Mohamed Abrini had zelf toegegeven dat hij had deelgenomen aan de activiteiten van een terroristische groep, maar naast die bekentenissen, ziet de jury nog andere elementen die zijn schuld doen vaststaan. Zo heeft hij door zijn aanwezigheid de overtuiging van de groep versterkt, heeft hij deelgenomen aan de productie van de TATP die bij de aanslagen zou gebruikt worden en was hij één van de daders van de aanslag op de luchthaven.
    Ook Osama Krayem legde bekentenissen af en ook voor hem geldt dat hij rechtstreeks meegeholpen heeft aan de productie van de bommen die bij de aanslagen gebruikt werden. Zo kocht hij ingrediënten om TATP te maken, hielp hij bij de assemblage van de bommen zelf, stopte hij die in reistassen en rugzakken, en activeerde hij de bom die afging in Maalbeek. 
    In het geval van Salah Abdeslam stelt de jury dan weer vast dat hij na de aanslagen in Parijs in België bleef, in aanwezigheid van daders van die aanslagen, terwijl hij op de hoogte was van de bedoelingen van die daders om nog meer aanslagen te plegen. Ook hij versterkte door zijn aanwezigheid de overtuiging van de groep, luidde het na middernacht.
  • Minister van Justitie Van Quickenborne: "proces is sereen verlopen"

    Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) zegt dat, ondanks de initiële twijfels over de haalbaarheid voor de volksjury van het proces van de aanslagen van 22 maart 2016, het proces sereen is verlopen.
    "Het hof van assisen van Brussel heeft uitspraak gedaan over de schuldvragen van de tien beschuldigden in het proces van de terroristische aanslagen van 22 maart 2016. Het komt de minister van Justitie niet toe om commentaar te geven bij de uitspraak van het hof", zo meldt hij tijdens de nacht van dinsdag op woensdag in een reactie.  
    "Maar we kunnen wel stellen dat, ondanks de initiële twijfels over de haalbaarheid voor de volksjury van dit langdurig, complex en gruwelijk proces, het grootste ooit in ons land, en ondanks de procedurele moeilijkheden in het begin, het proces sereen is verlopen. De burgers van de volksjury waren daarin een drijvende kracht. De jury heeft recht gesproken. De leden van de jury hebben deze moeilijke taak de voorbije 8 maanden volbracht op een manier die het respect van ons allemaal afdwingt. Hun burgerzin strekt tot voorbeeld", aldus Van Quickenborne.
    De minister hoopt dat "het verloop van het proces en de uiteindelijke uitspraak over de schuld kunnen bijdragen aan het verwerkingsproces van de slachtoffers en de nabestaanden". "Voor hen hebben we steeds aandacht gehad. Onder meer met de webradio, waarmee slachtoffers wereldwijd vanuit de veilige omgeving van een eigen woning het proces vanop afstand konden volgen."
  •  "We hadden schuldig gepleit, dus geen verrassing"

    Mohamed Abrini heeft van het begin van het proces schuldig gepleit, dus de uitspraak is geen verrassing. Dat zei Stanislas Eskenazi, de advocaat van Abrini, dinsdag na de voorlezing van het arrest op het proces van de aanslagen van 22 maart 2016.
    Abrini, die zijn kar met explosieven op Zaventem achterliet en op de vlucht sloeg, pleitte schuldig voor terroristische moord en moordpoging. Zijn advocaten hopen wel op een mildere straf omdat hij zijn bom niet heeft laten ontploffen, maar dat debat volgt in september.
    "De jury heeft beslist, dit is nu de juridische waarheid, die moeten we respecteren", zei Eskenazi nog. Hij insinueerde ook dat hij verrast was over de motivering van de schuld van bepaalde andere beschuldigden, zonder namen te willen noemen.
  •  "Een verdict dat de geschiedenis kan ingaan"

    "Het is een verdict dat gerechtigheid brengt aan de slachtoffers en dat de geschiedenis kan ingaan, zodat de geschiedenis zich niet herhaalt." Dat zei Vincent Lurquin, advocaat van Hervé Bayingana Muhirwa, dinsdag in een reactie op het arrest van het proces van de aanslagen van 22 maart 2016.
    Hervé Bayingana Muhirwa, die Mohamed Abrini en Osama Krayem voor en na de aanslagen opving, werd enkel schuldig bevonden aan deelname aan de activiteiten van een terreurgroep. Voor terroristische moord en poging tot moord werd hij vrijgesproken. 
    "Het is een redelijk uitzonderlijk verdict", aldus Lurquin, die wijst op het feit dat de motivatie erg gedetailleerd is. "Alle beschuldigden werden als individuen bezien. Als we naar onze cliënt kijken zijn we zeer tevreden. Hij zit al zeven jaar in de cel en nu neemt men hem het etiket van moordenaar af. Dat is belangrijk", aldus de advocaat. Hij zei ook te hopen op een straf van maximaal zeven jaar voor Bayingana Muhirwa, waardoor hij geen extra celstraf meer zou moeten uitzitten. 
  • Voorlezing arrest afgelopen

    Ongeveer 5.30 uur, zo lang heeft de voorlezing van het arrest van het hof van assisen op het proces over de aanslagen van 22 maart 2016 geduurd.
    Zes beschuldigden - Oussama Atar, Mohamed Abrini, Osama Krayem, Salah Abdeslam, Ali El Haddad Asufi en Bilal El Makhoukhi - werden schuldig bevonden aan terroristische moord en moordpoging. Acht van hen - Oussama Atar, Mohamed Abrini, Osama Krayem, Salah Abdeslam, Sofien Ayari, Ali El Haddad Asufi, Bilal El Makhoukhi en Hervé Bayingana Muhirwa - werden schuldig bevonden aan lidmaatschap van een terroristische organisatie.
    Op 4 september blazen de verschillende partijen opnieuw verzamelen. Dan staan namelijk de pleidooien over de strafmaat op het menu. Dit zal wel zonder de broers Farisi gebeuren, aangezien beiden werden vrijgesproken. Ook de burgerlijke partijen zullen dan niet meer aan het woord komen.
  • Advocaat Abdeslam: "Zeer, zeer, zeer ontgoocheld over uitspraak"

    Michel Bouchat, de advocaat van Salah Abdeslam, zei dinsdag "zeer, zeer, zeer ontgoocheld" te zijn over het verdict voor zijn cliënt. Hij gaf ook aan niet uit te sluiten naar het Hof van Cassatie te stappen.
    Salah Abdeslam werd dinsdag veroordeeld tot terroristische moord en poging tot moord. Zijn advocaten hadden de vrijspraak gevraagd voor die tenlasteleggingen, maar ontkenden de deelname aan de activiteiten van een terreurgroep niet. 
    Bouchat zei dat het eigenlijk niet aan advocaten is om commentaar te geven op een beslissing van het gerecht. "Als men niet tevreden is, kan men in beroep gaan, maar dat kan nu niet. We kunnen wel naar het Hof van Cassatie stappen als we vinden dat er juridische fouten in het arrest zitten. Dat gaan we eventueel bekijken", zei hij. 
    "Ik kan u wel zeggen dat we zeer, zeer, zeer ontgoocheld zijn over het verdict. De motivering die ons de redenen geeft voor dat verdict, stelt ons niet tevreden omdat er geen antwoord gegeven wordt op de argumenten die we hebben aangehaald tijdens de pleidooien", aldus Bouchat nog. 
    Hoe reageert zijn cliënt? "Jullie hebben hem gezien in de box", zei Bouchat. Nochtans leek Abdeslam zich daar bij momenten wel te amuseren tijdens de voorlezing van het arrest.
    Michel Bouchat (rechts) naast advocaat Vincent Lurquin. FOTO: Belga
  • Broers Farisi volledig vrijgesproken: “Wat ik nu ga doen? Studeren, aan de universiteit”

    Smail en zijn broer Ibrahim Farisi zijn dinsdag als de twee enige beschuldigden volledig vrijgesproken op het terreurproces. Voor Ibrahim was dat verwacht, aangezien het openbaar ministerie en de burgerlijke partijen zijn vrijspraak hadden gevraagd, voor Smail Farisi kwam dat toch meer als een verrassing. “Wat ik nu ga doen? Studeren, aan de universiteit”, reageerde hij. Lees hier meer.

    Smail Farisi.
  • Moeder Shanti De Corte is opgelucht met uitspraak terreurproces: “Blij dat psychisch lijden erkend wordt”

    Marielle De Ridder, de moeder van Shanti De Corte (23), is opgelucht met de uitspraak in het terreurproces. Haar dochter wordt al langer gezien als het 33ste slachtoffer van de aanslagen in Brussel, omdat ze in de nasleep ervan euthanasie onderging wegens ondraaglijk psychisch lijden. “Ik ben blij dat de jury het lijden van Shanti erkend heeft. Opgelucht ook”, vertelt Marielle De Ridder. Lees hier meer.

  • Advocaten van slachtoffers vol lof over jury terreurproces: “Ze verdienen een standbeeld”

    De advocaten en de directeur van slachtoffervereniging V-Europe zijn tevreden met de uitspraak in het terreurproces over de aanslagen van 22 maart 2016. Allemaal strooien ze met lof voor het werk van de jury, die zijn oordeel grondig motiveerde én drie bijkomende slachtoffers erkende. “Ze verdienen een standbeeld.” Lees hier meer.
Powered by Platform for Live Reporting, Events, and Social Engagement

Meest Gelezen