NBO - terreurproces Live

    Osama Krayem zal al zeker geen antwoorden geven bij ondervraging

    Bij de profielschets van Mohamed Abrini zijn de speurders aanbeland bij het moment van zijn arrestatie. Dat gebeurde op 8 april aan het Albert I-plein in Anderlecht. De politie had een neef van Abrini geschaduwd, van wie ze vermoedde dat Abrini met hem contact had gezocht. Nadat de neef hem een klein pakje had gegeven in een parkje (volgens Abrini ging het om geld), onderschepte de politie de voortvluchtige. 

    Onderzoeksrechter Sophie Grégoire las woensdagmiddag op het proces voor uit de verhoren van Abrini vlak na zijn arrestatie. Hoewel hij op 8 april nog in een politieverhoor verklaarde dat hij niet wist wie de 'man met het hoedje' was, gaf hij een dag later in een verhoor met de onderzoeksrechter toe dat hij het was geweest die zijn zak met explosieven had achtergelaten en was weggevlucht in Brussels Airport. Ook over zijn verblijf bij beschuldigde Hervé Bayingana Muhirwa in de Tivolistraat in Laken legde hij wisselende verklaringen af. "Hij is veel verhoord in de loop van het onderzoek", besloot Grégoire. "Maar zijn verklaringen fluctueerden. Soms bleef hij vaag, andere keren veranderde hij zijn versie."

    Waarop voorzitster Laurence Massart de vraag stelde of Mohamed Abrini zelf klaarheid zou scheppen op het proces, tijdens de ondervragingen die gepland zijn later op het proces. Zoniet moet er een manier gevonden worden om de nuances in de 32 verhoren van Abrini ten berde te brengen voor de jury, hetzij door die allemaal te laten voorlezen door het hof zelf, hetzij door een getuige. "Ik heb geen kristallen bol", antwoordde Laura Pinilla, de advocate van Abrini, die intussen al een tweetal weken wegblijft van het proces. Pinilla zei dat het wegblijven van Abrini uitsluitend terug te voeren valt tot de kwestie van de overbrengingen uit de gevangenis, en dus de naaktfouilles. Er loopt daarover nog een beroepsprocedure. "In Parijs heeft hij wel alle vragen beantwoord en bleef hij niet weg."

    Een gelijkaardig probleem stelt zich bij Abdeslam, al is die maar één keer ondervraagd in het onderzoek naar de aanslagen van 22 maart 2016. Wel werd Abdeslam uitgebreid ondervraagd over de aanslagen in Parijs.

    Gisèle Stuyck, advocate van beschuldigde Osama Krayem, kon alvast bevestigen dat haar cliënt zeker geen antwoorden zal geven tijdens zijn ondervraging. "En dat heeft niets te maken met de kwestie van de overbrengingen", zei de advocate. Ze beloofde meer duidelijkheid te verschaffen over zijn motieven, maar pas op het moment dat hij ondervraagd zou moeten worden. Krayem keert al sinds de start van het proces iedere ochtend terug naar zijn cel in het Justitia-gebouw in Haren. Bij elke vraag die hem gesteld wordt, schudt hij het hoofd. Ook op het assisenproces in Parijs werkte Krayem niet mee.
    door Nieuwsblad.be edited by Jef Van Hoofstat 2/1/2023 4:24:53 PM

    Onderzoekers zetten vraagtekens bij Abrini's periode als dakloze na aanslagen

    De speurders betwijfelen dat Mohamed Abrini in de nasleep van de aanslagen op straat heeft geleefd. Zelf had hij beweerd dat hij tussen 25 en 31 maart 2016 in parken in de hoofdstad had geslapen. Nadat Abrini op 22 maart 2016 zijn bom heeft achtergelaten op de luchthaven, trekt hij te voet naar het appartement van beschuldigde Hervé Bayingana Muhirwa in de Tivolistraat in Laken. Abrini verblijft daar naar eigen zeggen twee à drie dagen. Wanneer ook beschuldigde Osama Krayem, die ervan afzag zich op te blazen in het metrostation van Maalbeek, daar wil verblijven, wordt het appartement te klein. Hij trekt van café naar café en slaapt tussenin in het park van Vorst. Op café in Anderlecht leert hij, nog altijd naar eigen zeggen, een vrouw kennen die hem in ruil voor 200 euro voor vijf à zeven dagen kost en inwoon verschaft. Tijdens twee verhoren heeft de vrouw verklaard dat Abrini twee à drie dagen bij haar heeft gelogeerd.

    De speurders en onderzoeksrechters hechten weinig geloof aan de uitleg van Abrini. Zij houden vast aan de hypothese dat hij bij Bayingana Muhirwa is gebleven tot en met de nacht van 2 op 3 april. Op dat moment zou hij de sleutels van de studio in de Kazernenlaan in Etterbeek gekregen hebben van Krayem, wat die laatste in een verhoor bevestigd heeft. Abrini zou zich vervolgens naar de Kazernenlaan begeven hebben, wat geverifieerd wordt door bewakingsbeelden van de inkomhal van het gebouw, maar weer vertrokken zijn omdat het slot beschadigd blijkt. Hij denkt dat de politie langsgekomen is en neemt de benen, maar in werkelijkheid heeft Smail Farisi het slot proberen vervangen. Daarna verblijft hij bij de vrouw, vermoeden de speurders en de onderzoeksrechters.

    De onderzoekers staven hun hypothese met een analyse van de temperaturen en de neerslag in maart en april 2016. Door de koude en de regen zou het "gecompliceerd" geweest zijn om in de hoofdstad in een park te overnachten, klinkt het woensdag. Bovendien heeft iemand op 2 april 's avonds op de laptop in de Tivolistraat het adres van het safehouse in Etterbeek opgezocht. Bayingana Muhirwa ontkent dat hij het adres heeft opgezocht, omdat hij die wijk naar eigen zeggen door en door kent. Omdat Krayem geen Frans spreekt, noch schrijft, lijkt het de onderzoekers uitgesloten dat de Zweed de zoekopdracht heeft ingevoerd. Abrini wordt uiteindelijk op 8 april 2016 gearresteerd aan het Albert I-plein in Anderlecht na een ontmoeting met zijn neef. 

    door Nieuwsblad.be edited by Jef Van Hoofstat 2/1/2023 4:23:32 PM
    • NB

    Na ongerustheid bij slachtoffers: voorzitter terreurproces zal Nederlandstalige documenten niet weigeren

    De voorbije dagen heerste er consternatie onder de slachtoffers van de aanslagen in Brussel. Die hadden van de griffie van het assisenhof een brief gekregen met de uitdrukkelijke vraag hun verslagen van dokters, psychologen, en andere bewijsstukken van psychische, materiële en lichamelijke schade zelf in het Frans te laten vertalen. Nu komt meer duidelijkheid. Lees hier meer (+).

    Voorzitter Massart vreest dat te veel Nederlandstalige documenten de belastingbetaler op kosten zou jagen.

    Abrini raadt ex-vriendin in testament aan land te verlaten

    In een brief die wordt toegeschreven aan Mohamed Abrini, de 'man met het hoedje' die een bom achterliet in Brussels Airport, tracht hij zijn voormalige vriendin te overtuigen een 'hijra' te ondernemen. In jihadistische context slaat die term op het reizen van een ongelovig naar een gelovig land, om daar lid te worden van een jihadistische groepering. Dat heeft islamoloog Mohamed Fahmi uitgelegd.

    De speurders troffen de brief aan op de laptop die vuilnismannen op de dag van de aanslagen terugvonden in de Max Roosstraat. Het epistel werd eerst toegeschreven aan Khalid El Bakraoui, de kamikaze die zich in het metrostation Maalbeek opblies, omdat zijn echtgenote dezelfde voornaam had als Abrini's ex-vriendin.

    Maar bepaalde elementen van de tekst, zoals een gelijkaardige religieuze introductie, het gebruik van hoofdletters en het gebrek aan leestekens, deden de speurders besluiten dat Abrini naar alle waarschijnlijkheid de tekst geschreven heeft. De stijl komt immers overeen met een brief die Abrini aan zijn moeder schreef. In beide gevallen gaat het om een testament, legde Fahmi woensdag uit. Na de introductie beginnen beide brieven immers met excuses, een vast onderdeel van een jihadistisch testament.

    "De laatste keer dat we elkaar zagen, is al drie maanden geleden", schrijft Abrini. "Het spijt me, Nawal, dat ik je niet de volledige waarheid gezegd heb, dat ik me zo gedragen heb en je volledig alleen heb gelaten." Hij beschrijft zichzelf als een vrome moslim en tracht haar ervan te overtuigen dat de Islamitische Staat vecht voor het welzijn van alle moslims. Hij raadt haar aan zo veel mogelijk geld af te halen, het land te verlaten en naar een islamitisch land te trekken. Zo parafraseert hij de officiële propaganda van IS, besluit Fahmi.
    door Nieuwsblad.be edited by Jef Van Hoofstat 2/1/2023 1:16:20 PM

    Islamoloog sluit uit dat Abrini testament zomaar kopieerde, zoals hij zelf aangaf

    Islamoloog Mohamed Fahmi sluit uit dat Mohamed Abrini zomaar een testament bij elkaar copy-pastete, om het niet te laten opvallen dat hij andere intenties had dan de andere leden van de terreurcel. De onderzoekers presenteren op het proces een profielschets van Abrini. Het gaat daarbij ook over het testament van Abrini, dat teruggevonden werd op de laptop die gebruikt werd in de Max Roosstraat in Schaarbeek en gericht was aan zijn ouders en broers en zussen. Behalve dat het document van twee pagina's volledig in blokletters geschreven is, zonder veel leestekens en interlinie, vallen in het document van twee pagina's enkele zinsnedes op. 

    Zo schreef Abrini dat hij zijn broer wou vervoegen, nadat die was omgekomen. Ook schreef hij dat hij wou trouwen en kinderen krijgen, "maar dat de jihad opofferingen vergt". Islamoloog Mohamed Fahmi, die de gehele brief besprak, zei dat de twee fragmenten blijk geven van een "persoonlijke inspiratie" voor zijn argumentatie, gegrepen uit zijn eigen leven. Fahmi sloot daarom de hypothese uit dat de brief bij elkaar gecopy-pastet werd, zoals Abrini had verklaard in een van zijn verhoren. Evenmin blijkt uit het testament desinteresse, zei Fahmi.

    Volgens Abrini in zijn verhoren schreef hij het testament, dat dateert van 2 februari 2016, toen hij nog ondergedoken zat in de Driesstraat in Vorst, vooral om niet op te vallen en geen vragen te krijgen van anderen. Hij zou het niet met overtuiging gedaan hebben. Hij gaf ook aan dat hij en Salah Abdeslam de laatsten waren om hun testament op te stellen. Abrini, die zijn explosieven achterliet in Brussels Airport en op de vlucht sloeg, heeft altijd volgehouden dat hij niet de intentie had om te sterven. 

    Fahmi voegde eraan toe dat Abrini ook putte uit "jihadistische inspiratie" voor de argumenten in zijn testament. Abrini zei onder meer dat de strijd tegen het Syrische regime "legitiem" en "zelfs verplicht" was omwille van de jihad. Volgens Fahmi komen dergelijke uitspraken rechtstreeks uit het jihadistische discours. Fahmi legde ook uit dat IS zich in zijn propaganda dikwijls opstelt als slachtoffer van "een complot van zeventig landen" en ook Abrini beklaagde zich in zijn testament over de internationale coalitie die IS bestreed.  Fahmi concludeerde dat Abrini zich de IS-propaganda eigen had gemaakt. "Hij personaliseerde die alvorens hij die opnam in zijn testament", zei Fahmi. 

    Een jurylid wou weten of er gelijkaardige teksten waren gevonden in de computer van de Max Roosstraat, maar adjunct-hoofdonderzoeker Frédéric Vanesse zei dat andere testamenten verschilden qua stijl en inhoud. Op de vraag of zo'n testament gebruikelijk is, antwoordde Fahmi dat "wie het schrijft meestal klaar is om te sterven, hetzij in een gevecht, hetzij bij een martelaarsactie, in ieder geval een actie waarvan hij denkt dat hij erbij kan sterven".

    Advocaten slachtoffers vragen voorzitster of ze vertalingen kan bevelen

    De advocaten van de Nederlandstalige slachtoffers van de aanslagen hebben aan voorzitster Laurence Massart de vraag gesteld of ze de vertaling van de bewijsstukken die de slachtoffers in het Nederlands hebben ingediend, niet kan bevelen. Dat heeft Sanne De Clerck, een van de advocaten van slachtoffervereniging V-Europe, gezegd. Op die manier zouden de kosten niet verhaald worden op de slachtoffers.

    De Nederlandstalige slachtoffers op het terreurproces moeten alle documenten waarmee ze hun schade bewijzen, zelf laten vertalen naar het Frans. Om hun psychische en/of materiële schade te bewijzen, hebben slachtoffers van de aanslagen in Brussel documenten toegevoegd aan hun burgerlijke partijstelling. Denk aan verslagen van artsen of psychologen. Nu blijkt uit een brief van de griffie dat die niet aanvaard kunnen worden, omdat ze in het Nederlands zijn. "Omdat de procedure in het Frans is, moeten die stukken vertaald worden", klonk het in de brief.     Het zaait onrust onder de slachtoffers. Ze vragen zich ook af of die vertaling door een beëdigde vertaler moet gebeuren.
    Assisenexperts zeggen dat er weinig aan te doen zal zijn. Het is nu eenmaal wettelijk zo geregeld dat officiële stukken in de taal van de procedure moeten zijn. De Clerck bevestigde dat de griffie aan de slachtoffers had gevraagd of de bewijsstukken niet vertaald konden worden "omdat de procedure in het Frans is". "Die documenten zouden dus door een beëdigd vertaler moeten vertaald worden, wat natuurlijk gepaard gaat met aanzienlijke kosten", stelde De Clerck. "Daarom hebben we aan de assisenvoorzitster gevraagd of ze de vertaling niet kon bevelen. Daarop hebben we nog geen eenduidig antwoord gekregen."

    Massart kaartte de zaak dinsdag heel kort aan. Ze liet verstaan dat - indien mogelijk - de documenten in het Frans ingediend moesten worden. "Anders komt de factuur bij de belastingbetaler terecht", klonk het.

    Mohamed Abrini trok naar Syrië om graf van broer te bezoeken, maar kreeg ook een opdracht

    Mohamed Abrini, de 'man met het hoedje' die een bom achterliet in Brussels Airport, is in de zomer van 2015 naar Syrië afgereisd. Met de hulp van Abdelhamid Abaaoud, het veronderstelde brein van de aanslagen in Parijs op 13 november 2015, slaagde hij erin het graf van zijn jongere broer Souleimane Abrini te bezoeken. Maar Abaaoud gf hem toen ook een opdracht: hij moest geld ophalen in het Britse Birmingham. Dat beeld schetste een speurder.

    Abrini, die al sinds zijn dertiende levensjaar misdrijven pleegde en door de speurders bestempeld werd als 'polycrimineel', begon te radicaliseren, nadat zijn jongere broer Souleimane in augustus 2014 gedood was in Syrië. Abrini zat in de gevangenis toen hij het nieuws hoorde, dat een diepe indruk op hem naliet. Zijn naasten merkten op dat hij, nadat hij vrijgekomen was, meer bad en meer naar de moskee ging. Zijn gedachtegoed werd steeds extremer. In november 2014 liet hij zijn toenmalige vriendin weten dat hij naar Syrië wou trekken.

    Abrini bereidde die reis naar Syrië minutieus voor, legde de speurder woensdag uit. Midden juni 2014 had hij contact met twee Syrische telefoonnummers en sprak hij iemand die dicht bij Abaaoud stond. Op 16 juni 2015 boekte hij een enkele vlucht naar Turkije. Een week later brachten Abdellah Chouaa en Ahmed Dahmani hem naar de luchthaven. Zij zouden later net als Abrini logistieke hulp verlenen aan de Parijse terreurcel. Op 1 juli stak Abrini de Syrische grens over nabij de Turkse stad Gaziantep.

    In een verhoor vertelde Abrini dat Abaaoud hem in Raqqa kwam opzoeken. Twee dagen later zou een gele wagen hem opgepikt hebben en hem na een rit van twee uur afgezet hebben om het lichaam van zijn broer te bezoeken. Hij zou twee tot drie dagen in een leegstaand huis verbleven hebben. Tijdens zijn volgende ontmoeting met Abaaoud zou die hem gevraagd hebben in het Verenigd Koninkrijk een som geld op te halen. 

    Op 7 juli stak hij opnieuw de grens over, ditmaal richting Gaziantep. Hij verbleef enkele dagen in Istanboel, waar hij een enkele vlucht naar Londen boekte. In een verhoor legde Abrini uit dat hij twee dagen in Londen zou gebleven zijn om te shoppen, maar dat het doel van zijn reis in Birmingham zou gelegen hebben. Hij zou van een zekere Zakaria, een Fransman, geld ontvangen hebben dat hij aan de broer van Abaaoud in België moest geven. In Manchester ging hij naar eigen zeggen op de lappen met geld dat hij had verdiend op een poktertoernooi in Birmingham, en bezocht hij shishabars, casino' en het voetbalstadion.

    In Manchester maakte hij een e-mailadres en een Facebook-account aan, waarop hij foto's deelde van zijn bezoek aan het stadion van Manchester United op 13 juli. Verplaastingen met een terroristisch doeleinde op sociale media voorstellen als plezierreisjes, is een gekende tactiek in de context van terrorisme, stipte de speurder aan. Ook Mehdi Nemmouche, de dader van de aanslag van 24 mei 2014 in het Joods Museum, heeft dat gedaan. Op 16 juli reisde Abrini naar Parijs, waar Chouaa hem oppikte en terugbracht naar Brussel. De mensen die Abrini ontmoette in Birmingham, zijn intussen geïdentificeerd en vervolgd.

    "Ik wil het moslimbloed verdedigen": Abrini radicaliseerde als gevolg van overlijden broer in Syrië en verblijf in gevangenis

    De onderzoekers zijn gestart met de presentatie van Mohamed Abrini. Volgens de onderzoekers radicaliseerde Abrini na de dood van zijn jongere broer Soulaimane in augustus 2014 in Syrië, en als gevolg van zijn verblijf in de gevangenis van Vorst. Abrini stond bij de politie- en juridische diensten bij aanvang van het onderzoek al gekend voor zowat vijftig feiten, waarvan het eerste plaatsvond toen Abrini amper dertien jaar oud was. De onderzoekers omschreven hem als "polycrimineel" omdat hij een waaier aan feiten op zijn kerfstok had. Het ging hoofdzakelijk om inbraken, maar ook om onder meer diefstal, drugsfeiten en fraude.

    De onderzoekers konden ook Abrini's radicalisering nauwgezet in kaart brengen. Twee zaken speelden daarbij een belangrijke rol: het overlijden van zijn jongere broer Soulaimane in Syrië, en zijn verblijf in de gevangenis van Vorst. Soulaimane kwam in augustus 2014 in Syrië om het leven als gevolg van een bombardement. Onder meer Abrini's jongere broer Ibrahim en een van zijn zussen stelden nadien bij hun broer een gedragsverandering vast. Ook Abrini zelf erkende dat het overlijden van zijn broer een zware impact op hem had. Zo zei hij dat hij na het vernemen van het nieuws in elkaar zakte en besliste om daags nadien penitentiair verlof op te nemen om naar zijn ouders te trekken. Daarnaast bleek Abrini veel religieuzer te zijn geworden tijdens zijn verblijf in de gevangenis van Vorst. Zelf had hij het tijdens een van zijn verhoren over "2.200 doden in Gaza" die niet "dezelfde waarde" hebben als westerse levens. Abrini erkende ook dat hij tijdens zijn verblijf in de gevangenis de Koran nauwgezet begon te bestuderen.

    Na zijn vrijlating in september 2014 stuurde hij verschillende sms'jes naar zijn toenmalige vriendin, waaruit bleek dat Abrini geradicaliseerd was. Zo zei hij dat ze niet langer haar huis mag verlaten zonder hoofddoek, en bracht hij haar in november op de hoogte dat hij samen met zijn jongere broer Ibrahim naar Syrië wou trekken. "Ik ga strijden om de zaak te steunen", klonk het onder meer. Of nog: "ik wil het moslimbloed verdedigen". Daarnaast gaf hij ook nog aan dat de gewelddadige jihad legitiem is en hij "klaar is om te strijden tot het paradijs".

    In een brief van maart 2015 aan zijn neef, die op dat moment zelf ook in de gevangenis zat, positioneerde Abrini zich als een vrome moslim, die goede raad geeft. Zo droeg hij zijn neef op om te stoppen met roken en regelmatig te bidden. Abrini gaf voorts aan dat de Koran zijn "beste vriend is" en Allah met hem communiceert in zijn dromen. Opvallend is dat de brief vergezeld was van een tekening, waarop de vlag van IS te zien was op een van twee bergkammen. Op de achtergrond was een meer te zien. Abrini zelf gaf in een verhoor aan dat het om een tekening ging van een foto die hem door zijn jongere broer werd toegestuurd. Het zou gaan om de plaats waar de gewonde IS-strijders konden herstellen.

    Mohamed Abrini verlaat ook zaal bij voorstelling eigen profielschets

    Beschuldigde Mohamed Abrini heeft de zittingszaal opnieuw verlaten, ook op de dag dat de onderzoekers zijn profielschets voorstellen. Abrini keert al sinds twee weken systematisch terug naar zijn cel in het Justitia-gebouw in Haren. Voorzitster Laurence Massart vroeg Abrini nog uitdrukkelijk of hij wel wou vertrekken, "want het gaat vandaag over u". Abrini, die op 22 maart 2016 een bom achterliet in Brussels Airport, gaf te kennen dat hij niet wou blijven.

    Ook Salah Abdeslam en Osama Krayem verlieten opnieuw de zaal. Twee weken geleden zei Abdeslam dat hij het proces niet meer zou bijwonen, nadat hij naar eigen zeggen een vuistslag had gekregen van een politieman bij zijn overbrenging naar de gevangenis. Abrini volgde het voorbeeld van Abdeslam. Krayem werkt al sinds het begin van het proces niet mee.
    • NB

    Terreurschade aangeven, dat mag niet in het Nederlands: consternatie nadat slachtoffers gevraagd wordt documenten te vertalen

    Er heerst grote consternatie onder de Nederlandstalige slachtoffers op het terreurproces. Ze hebben van de griffie te horen gekregen dat ze alle documenten waarmee ze hun schade bewijzen, zelf moeten laten vertalen naar het Frans. Lees hier meer.

    Bayingana Muhirwa kende Laachraoui naar eigen zeggen sinds 2012, net als El Makhoukhi

    Najim Laachraoui, de bommenmaker van de terreurcel, kende beschuldigde Hervé Bayingana Muhirwa sinds 2012. Tenminste, dat is wat Bayingana Muhirwa zelf zegt. Ook Bilal El Makhoukhi kende Laachraoui al langer: ze werden samen opgepakt tijdens een betoging van de salafistische groepering Sharia4Belgium in 2012 en vochtten samen in Syrië.

    Laachraoui speelde op verschillende manieren een rol bij de voorbereidingen van de aanslagen in Brussels Airport en metrostation Maalbeek. Hij maakte de bommen, organiseerde de aanslagen en blies zichzelf op. Daarnaast kocht hij elektrisch materiaal voor de explosieven en rekruteerde hij nieuwe leden, zei de politie-inspecteur die de profielschets opstelde. De inspecteur verwees naar beschuldigden Bilal El Makhoukhi en Hervé Bayingana Muhirwa. Bij die laatste plaatste hij wel een vraagteken, want Bayingana Muhirwa betwist dat hij de cel vervoegd heeft. 

    Volgens de verklaringen van Bayingana Muhirwa kende hij Laachraoui sinds 2012. Hij was op de hoogte van zijn vertrek naar Syrië in 2013. Op 17 maart 2016 zou Bayingana Muhirwa Laachraoui "toevallig" ontmoet hebben in een café in de Maria-Christinastraat in Laken. Samen zouden ze naar zijn appartementje in de Tivolistraat getrokken zijn, enkele honderden meters verderop. Twee à drie dagen later stond Laachraoui opnieuw bij Bayingana Muhirwa aan de deur, deze keer vergezeld door Mohamed Abrini en Osama Krayem. Bayingana Muhirwa zei dat dat onaangekondigd gebeurde. Laachraoui zou gezegd hebben dat zijn eigen appartement te klein was voor de twee. Onderzoeksrechter Sophie Grégoire zei dat de versie van Bayingana Muhirwa niet overeenstemt met die van Abrini en Krayem. In zijn eerste verklaringen zei Bayingana Muhirwa nog dat de twee waren opgedoken aan een moskee in zijn buurt. 

    El Makhoukhi van zijn kant werd samen met Laachraoui opgepakt in 2012 bij een betoging van de salafistische groepering Sharia4Belgium voor de ambassade van Myanmar in Brussel. Ook vochten ze samen in de zomer van 2013 in Homs, een stad in het westen van Syrië. In september 2013 bracht Laachraoui ook een bezoek aan El Makhoukhi, die bij de gevechten gewond was geraakt. 

    In een verhoor in juni vorig jaar gaf El Makhoukhi toe dat Laachraoui en Ibrahim El Bakraoui hem hadden gevraagd om de wapens van de terreurcel te laten verdwijnen, zodat die door een volgende cel zouden kunnen gebruikt worden. Naar eigen zeggen haalde hij de wapens op, enkele dagen na de aanslagen, bij een derde persoon, van wie hij de naam niet wou noemen. Hij zou ze ergens afgezet hebben, zonder er later nog iets van te vernemen. Volgens El Makhoukhi moest iemand met hem contact opnemen om de wapens op te halen. Die persoon moest hem ook helpen om tot in Syrië te raken, zoals hij wenste. El Makhoukhi ontkende dat het ene een wederdienst was voor het andere.

    Ter herinnering: in een audioboodschap van Laachraoui tussen 13 en 15 maart 2016 aan ene 'Abu Ahmed' in Syrië, de strijdnaam van Oussama Atar, spreekt die over een extra 'broer', die trouw gezworen zou hebben, en logistieke hulp zou verlenen. Hij zou aangereikt zijn door Abu Imran, de strijdnaam van El Makhoukhi. De speurders vermoeden dat het om beschuldigde Bayingana Muhirwa gaat, maar die betwist dat dus. Bovendien zegt Laachraoui dat El Makhoukhi nog naar een tweede 'broer' gestuurd is, een kennis van Laachraoui. Wie die persoon is, is voorlopig slechts voer voor speculatie.

    Laachraoui had "meest geschikte profiel om Belgische terreurcel te leiden"

    Najim Laachraoui, die zich heeft opgeblazen in de luchthaven van Zaventem, had het "meest geschikte profiel om de Belgische terreurcel te leiden". Dat heeft islamoloog Mohamed Fahmi verklaard. Hij heeft er wel meteen aan toegevoegd dat het om een "hypothese" gaat. De onderzoeksrechters erkenden dat het "moeilijk" was om te bepalen wie er aan het hoofd stond van de Belgische terreurcel. Enerzijds was er Mohamed Belkaid, die om het leven kwam bij de schietpartij in de Driesstraat in Vorst op 15 maart 2016. Die stond bekend als de "emir van Vorst". Anderzijds waren er ook de broers-El Bakraoui, die een familiale band hadden met Oussama Atar, die vanuit Syrië aan de touwtjes trok. Zij beschikten echter niet over enige gevechtservaring in Syrië. Toch was het Najim Laachraoui die zich in een audioboodschap rechtstreeks tot Abou Ahmed, de strijdnaam van Atar, richtte om te bespreken hoe de bommen gemaakt dienen te worden.

    Volgens islamoloog Fahmi beschikte Laachraoui dan ook over "het meest geschikte profiel", omdat hij de meeste gevechtservaring had in Syrië. Naast Laachraoui hadden enkel Osama Krayem en Bilal El Makhoukhi die ook. In tegenstelling tot Krayem kende Laachraoui de taal en het land, wat een "ontegensprekelijk voordeel" was. El Makhoukhi werd na zijn terugkomst vanuit Syrië dan weer opgevolgd door de Belgische veiligheidsdiensten, terwijl Laachraoui heel lang onder de radar wist te blijven. Fahmi zei wel dat het om een "hypothese" gaat.

    Ook uit de verhoren van Mohamed Abrini en Krayem bleek dat Laachraoui minstens een belangrijke rol speelde. Krayem omschreef Laachraoui als "geen soldaat als de anderen". Abrini verklaarde op zijn beurt dat het Laachraoui was "die contact had met degene die de orders uitdeelde".

    Speurders brachten terugkeer van Laachraoui uit Syrië vanaf Servië in kaart

    De speurders zijn er niet in geslaagd het traject dat Najim Laachraoui in 2015 van Syrië naar België afgelegd had, tot in detail te traceren. Ze hebben zijn tocht pas vanaf Servië in kaart kunnen brengen. Dat heeft een politie-inspecteur toegelicht tijdens de profielschets van Laachraoui. De man vertrok op 17 februari 2013 naar Syrië, na een eerdere afgeblazen poging de maand voordien. Tijdens zijn verblijf in Syrië, en zijn lidmaatschap van de salafistische groepering Majlis Shura Mujahidin, die later opging in de Islamitische Staat, onderhield hij regelmatig contact met zijn ouders. Het laatste telefonische contact met zijn moeder is gedateerd op 20 augustus 2015. De laatste poging tot telefonisch contact met zijn vader vond volgens de speurders waarschijnlijk op 21 augustus 2015 plaats. De speurders vermoeden dat Laachraoui toen nog in Syrië was.

    Vanaf 29 augustus 2015 duikt Laachraoui weer op onder de valse identiteit van Taqmaq Mhdfawzi. Met die naam, een foto en vingerafdrukken wordt hij geregistreerd in een centrum in het Servische Preševo. Die vingerafdrukken blijken later overeen te komen met sporen uit het dossier van de aanslagen van 22 maart 2016. Het gaat om afdrukken (van twee vingers) in Brussels Airport, op boeken in het safehouse in de Driesstraat in Vorst, op spullen in het safehouse in de Max Roosstraat in Schaarbeek en op boeken in de Tivolistraat in Laken. Die link is pas in 2021 bevestigd, stipte onderzoeksrechter Berta Bernardo Mendez dinsdagochtend aan.

    Laachraoui verschijnt opnieuw op het toneel in Hongarije, legde de politie-inspecteur uit. Op twee dagen in september 2015 gebruikt hij een Hongaars telefoonnummer, waarmee hij contact onderhoudt met telefoonnummers die aan Khalid El Bakraoui en Salah Abdeslam gelinkt zijn. Abdeslam gebruikt dat nummer om Laachraoui en Mohamed Belkaid op te pikken in Hongarije. Uit de gps-gegevens van de wagen die Abdeslam voor dat doeleinde gehuurd heeft, bleek dat hij op 9 september 2015 stopt in de buurt van het grootste station van Boedapest, naar alle waarschijnlijkheid om de mannen op te pikken, en 's avonds nogmaals op de autosnelweg naar Oostenrijk. 

    Daar heeft de politie de identiteitspapieren gecontroleerd van Salah Abdeslam, Soufiane Kayal en Samir Bouzid, de valse identiteiten van respectievelijk Laachraoui en Belkaid. Na een nachtelijke stop in Kitzingen, in de Duitse deelstaat Beieren, bereikt het drietal volgens de gps-gegevens daags nadien de Abelenlaan in Laken. Tussen oktober 2015 en maart 2016 gaat de tocht van Laachraoui nog naar de Henri Bergéstraat in Schaarbeek, de Rue Radache in Auvelais, opnieuw de Henri Bergéstraat in Schaarbeek, de Tentoonstellingslaan in Jette, de Driesstraat in Vorst en uiteindelijk de Max Roosstraat in Schaarbeek.

    Laachraoui was lid van salafistische groepering met bijzondere reputatie in Syrië

    Najim Laachraoui, de kamikaze die zich opgeblazen heeft in de luchthaven van Zaventem, was tijdens zijn verblijf in Syrië  tussen 2013 en 2015 lid van de salafistische groepering Majlis Shura Mujahidin. Die had een bijzondere reputatie en was gespecialiseerd in gijzelneming. Dat hebben islamoloog Mohamed Fahmi en een politie-inspecteur toegelicht tijdens de profielschets van Laachraoui.

    Laachraoui vertrok op 17 februari 2013 naar Syrië, na een eerdere afgeblazen poging de maand voordien. Daar sloot hij zich al snel aan bij Majlis Shura Mujahidin, een autonome salafistische groepering die in eerste instantie regelmatig samenwerkte met de groepering Al-Nusra die op haar beurt gelieerd was aan Al Qaida.

    Majlis Shura Mujahidin stond erom bekend veel Europese jihadisten in haar rangen te tellen, onder wie ook veel Nederlands- en Franstaligen. Zo waren, naast Laachraoui, onder meer Abdelhamid Abaaoud en de zogenoemde 'Beatles' lid. Die eerste speelde een belangrijke rol bij de aanslagen van 13 november 2015 in Parijs en werd enkele dagen later door de Franse politie uitgeschakeld tijdens een raid in Saint-Denis. De jihadistische Beatles werden zo genoemd omdat het viertal een Brits accent had. Ze waren onder meer verantwoordelijk voor de gijzeling en dood van journalist James Foley. 

    In 2013 sloot Majlis Shura Mujahidin zich aan bij wat toen bekendstond als Islamitische Staat in Irak en de Levant, wat later zou vervellen tot Islamitische Staat. De Belgen uit Majlis Shura Mujahidin kregen binnen IS een zeker aanzien en een bijzondere reputatie door hun specialisatie in gijzelneming. Het is dus geen toeval dat de jihadistische Belgen uit die groepering later een belangrijke rol zullen spelen in de IS-cel die instond voor aanslagen in het buitenland, onderstreepte Fahmi.

    Binnen IS was Laachraoui actief in de brigade Liwas as Saddiq, een gespecialiseerde eenheid die betrokken was bij verschillende gevechten in Syrië. In de brigade, die gevechtssteun, gijzelingen, executies en buitenlandse operaties als missie had, waren zowel lokale als buitenlandse strijders actief. Ze stond onder leiding van Oussama Atar, de beschuldigde op het proces die hoogstwaarschijnlijk omkwam in Syrië, maar van wie het overlijden nooit formeel bevestigd werd. Volgens de politie-inspecteur ontmoetten Atar en Laachraoui elkaar waarschijnlijk ter plekke. 

    Liwas as Saddiq ressorteerde uiteindelijk onder de dienst 'Buitenlandse Veiligheid' van IS, die geleid werd door Abu Muhammad al-Adnani, destijds de nummer twee van IS. Oussama Atar was als het ware een van de luitenanten van Adnani, legde islamoloog Fahmi uit. De islamoloog legde nog uit dat de brigade opgericht werd in 2014. Ze moest represailles nemen voor de bombardementen van de internationale coalitie. Volgens Fahmi waren voormalige leden van de Iraakse veiligheidsdiensten de 'architecten' van de brigade. Zij vervoegden IS na de val van de Iraakse dictator Saddam Hoessein.

    Mogelijk week extra uitgetrokken voor vragen aan getuigen

    Voorzitster Laurence Massart heeft bij de start van de procesdag haar intentie meegedeeld om een extra procesweek uit te trekken voor de vragen aan de getuigen. In het huidige script, met de vertraging die was opgelopen, was daar anderhalve dag voor ingepland, maar dat blijkt dus te krap. Dat was iets wat alle partijen, zowel verdediging als het openbaar ministerie en de burgerlijke partijen, niet weerlegden. Zo verklaarde Laura Pinilla, advocaat van beschuldigde Mohamed Abrini, dat ze "al veel vragen heeft", en dat de specifieke voorstelling van haar cliënt nog moet volgen. "Met de nieuwe timing lopen we het risico om gedwongen te worden om ons te beperken. Als we dan ook nog een korte commentaar mogen geven, dan is het niet doenbaar", klonk het.

    Het voorstel van Massart betekent dat naast volgende week woensdagnamiddag en donderdag ook de volledige procesweek van 13 tot en met 16 februari uitgetrokken zou worden voor vragen. Ze twijfelt of daar nog een extra week voor de vragen aan moet worden toegevoegd. Daardoor zouden onder meer de getuigenissen van de slachtoffers naar een latere datum geschoven worden.
    • NB

    Hij ontsnapt aan de naaktfouille, maar toch is hij de man die op het terreurproces écht in zijn blootje staat

    Hij is een dronkaard, geeft hij toe. En hij is gokverslaafd. En hij heeft gelogen tegen het OCMW. En hij lijdt aan allerlei angsten, onder meer pleinvrees, die hij met veel pillen en drank bestrijdt. Bovendien is hij – volgens zijn eigen advocaat – op de rand van zwakbegaafd. Beschuldigde Smail Farisi verschijnt vrij, moet niet in de glazen box, maar wordt op het terreurproces wel dag na dag uitgekleed. “Maar een moordenaar. Neen, dat ben ik niet.” Lees hier meer (+).

    Smail Farisi moet niet in de glazen box, maar krijgt een plaats tussen de advocaten van het terreurproces.

    Daags na verhuizing naar Max Roosstraat begint El Bakraoui inkopen te doen voor aanslagen

    Daags nadat Ibrahim El Bakraoui, een van de daders van de aanslag op Brussels Airport en de mogelijke leider van de Belgische terreurcel, verhuisd was van het safehouse in de Kazernenlaan in Etterbeek naar het safehouse in de Max Roosstraat in Schaarbeek, is hij aan hoog tempo inkopen beginnen te doen. Dat heeft onderzoeksrechter Berta Bernardo Mendez maandagmiddag gezegd. Vanaf 14 maart 2016 heeft hij het tempo nog opgedreven.

    Op 29 februari is de verhuizing naar het safehouse in de Max Roosstraat rond en verschijnt Ibrahim El Bakraoui het laatst op de bewakingsbeelden van de inkomhal van het safehouse in de Kazernenlaan. In het safehouse in Schaarbeek speelt de oudere broer El Bakraoui een logistieke rol: hij staat in voor de huur van het appartement en de aankoop van verschillende producten en objecten om de bommen te maken. Al daags na zijn verhuizing begint hij inkopen te doen, zoals plastic bakken, een glazen maatbeker en verschillende precursoren, blijkt uit bewakingsbeelden en aankoopbewijzen. In een verhoor heeft Mohamed Abrini aangegeven dat de woonkamer tegen 7 maart 2016 veranderd is in een waar laboratorium.

    Vanaf 14 maart wordt het tempo van de inkopen nog opgedreven: op één dag tijd koopt El Bakraoui naast bidons en precursoren, ook spuiten, Flamigel en verband bij twee apotheken. Vanaf dat moment wordt de productie van TATP opgevoerd, zegt Abrini nog in een verhoor. Hij maakt ook gewag van een incident tijdens de productie van TATP, waarbij Osama Krayem zijn gezicht en El Bakraoui zijn haren verbrandt. Op 18 maart doet de oudere El Bakraoui inkopen bij Zeeman en Carrefour en schaft hij ook een kleine metalen afvalbak aan. Daags nadien koopt hij vijf grote metalen Brabantia-afvalbakken bij twee Blokker-filialen en een valies, een pet en een hoedje bij een Sportsdirect-filiaal.

    Een medewerker van Sportsdirect heeft later verklaard dat El Bakraoui gevraagd had of een grote afvalbak in de valies zou passen. Even later zou El Bakraoui teruggekomen zijn naar de winkel met een Brabantia-afvalbak om zelf de proef op de som te nemen, waarop hij de valies zou aangeschaft hebben. De valies en drie van de Brabantia-afvalbakken zullen de kamikazes gebruiken voor de aanslag op Brussels Airport. Ook het hoedje is hetzelfde hoedje dat Mohamed Abrini zal dragen bij die aanslag. De kleine afvalbak zal ingezet worden voor de aanslag op het metrostation Maalbeek.
    door sofie.geusens edited by Jef Van Hoofstat 1/30/2023 4:00:00 PM

    "Laattijdige aankopen Krayem wijzen op last minute wijziging plannen"

    Onderzoeksrechter Berta Bernardo Mendez heeft maandagnamiddag - in de marge van de presentatie van kamikaze Ibrahim El Bakraoui - verklaard dat de aankoop van een kleine vuilnisbak en twee rugzakken van het merk Karrimor door beschuldigde Osama Krayem daags voor de aanslagen, erop kan wijzen dat de plannen op het allerlaatste moment werden gewijzigd.

    Eerder had Ibrahim El Bakraoui, die beschouwd wordt als de leider van de terreurcel, al vijf grote vuilnisbakken aangekocht, net als vijf grote reistassen. Maar op 21 maart - daags voor de aanslagen - trok Krayem er nog op uit om een kleinere vuilnisbak en twee rugzakken te kopen. Op 18 maart had Ibrahim El Bakraoui al een eerste kleine vuilnisbak aangeschaft. "Die laattijdige aankopen lijken te wijzen op een last minute verandering van de plannen", aldus Bernardo Mendez.

    Uiteindelijk zouden beide rugzakken en kleine vuilnisbakken gebruikt worden voor de aanslag in Maalbeek. Ibrahim El Bakraoui bracht één bom tot ontploffing. De andere bom werd door Krayem in het toilet en de douche gekapt. De rugzak zelf werd nooit teruggevonden.
    door sofie.geusens edited by Jef Van Hoofstat 1/30/2023 2:00:00 PM

    Verdediging zet vraagtekens bij krappe timing voor vragen

    De verdediging heeft zich - op vraag van voorzitster Laurence Massart - uitgelaten over de krappe timing voor de vragen. Door de opgelopen vertraging werd de tijd voor vragen in het nieuwe script ingeperkt van vier dagen tot anderhalve dag. Tot en met woensdagochtend staat de voorstelling van de verschillende 'entiteiten' van de terreurcel nog op het menu. Daarna volgt de tijd voor vragen aan alle getuigen. Daarvoor is in het nieuwe script enkel woensdagnamiddag en donderdag uitgetrokken.

    Massart vroeg daarop of dat niet te weinig was, waarop verschillende advocaten van de verdediging inpikten. Laura Pinilla, advocaat van beschuldigde Mohamed Abrini, verklaarde dat ze "al veel vragen heeft" en dat de specifieke voorstelling van haar cliënt nog moet volgen. "Met de nieuwe timing lopen we het risico om gedwongen te worden om ons te beperken. Als we dan ook nog een korte commentaar mogen geven, dan is het niet doenbaar", klonk het. Een boodschap die door quasi alle advocaten van de verdediging werd beaamd.

    De assisenvoorzitster vroeg alle betrokken partijen, zowel de verdediging als de procureurs en de burgerlijke partijen, tegen de pauze maandagmiddag met een inschatting van het aantal vragen te komen. "We nemen de tijd die nodig is. Maar ik wil benadrukken dat het niet de bedoeling is om iets dat reeds gezegd werd, te herhalen. Anders zijn we tot en met 2025 bezig", besloot Massart.

    Voorzitter sluit zalen voor burgerlijke partijen en publiek door beperkte belangstelling

    De voorzitter heeft aangekondigd dat de zeven zalen voor de burgerlijke partijen en de twee zalen voor het publiek voorlopig gesloten blijven. Na de samenstelling van de jury en de burgerlijke partijstelling in december zijn die extra zalen nagenoeg leeg gebleven. Ze worden weer opengesteld als er meer belangstelling is.

    Het proces in het Justitia-gerechtsgebouw kan worden bijgewoond vanuit in totaal tien zalen. In de hoofdzaal zetelt het hof, met voorzitter Laurence Massart en twee assessoren, naast het Openbaar Ministerie, de griffie en de bodes. De advocaten van de verdediging zitten tegenover de jury, met achter hen de beschuldigden (en voor hen, in het geval van de beschuldigden die vrij verschijnen). Verder is er in de zaal een beperkt aantal plaatsen voor de advocaten van de burgerlijke partijen, slachtoffers, pers en publiek.

    Bij de burgerlijke partijstelling, een procedure waarbij slachtoffers zich bij de rechtbank melden, in december stelden nog eens 111 mensen zich burgerlijke partij op het proces, de meesten via hun advocaat. Dat bracht het aantal burgerlijke partijstellingen op 1.068 in totaal. Voor de burgerlijke partijen, hun naasten en advocaten, zijn zeven relaiszalen ingericht, van waaruit via videoverbinding interactie mogelijk is met de hoofdzittingszaal. Voor het publiek zijn er twee zalen ingericht, zonder mogelijkheid tot interactie. Die negen zalen bleven de voorbije weken leeg. Door de beperkte belangstelling gaan de relaiszalen en de publiekszaal nu dicht. Ze worden weer opengesteld als de burgerlijke partijen en het publiek de zitting vanuit die zalen willen volgen, kondigde Massart aan.

    Beroep over naaktfouilles wordt behandeld op 3 maart

    Het hoger beroep tegen de uitspraak in kort geding over de dagelijkse naaktfouilles van de beschuldigden op het proces over de aanslagen in Brussel en Zaventem wordt op vrijdag 3 maart behandeld. Dat heeft het Brusselse hof van beroep beslist. De zitting zal plaatsvinden in de Justitia-site in Haren.

    Zes beschuldigden hadden minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) eind december gedagvaard in kort geding, over de omstandigheden waarin ze elke dag vanuit de gevangenis worden overgebracht naar het gerechtsgebouw in Haren. Ze klaagden onder meer aan dat ze dagelijks naaktfouilles moeten ondergaan, waarbij ze door de knieën moeten buigen.

    De kortgedingrechter oordeelde dat systematische naaktfouilles in strijd zijn met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Ze werden daarom verboden, en de rechter legde de overheid een dwangsom op van 1.000 euro per overtreding, per beschuldigde. Naaktfouilles bleven wel mogelijk, maar dan mochten ze niet systematisch zijn en moesten ze individueel gemotiveerd worden. In de praktijk bleven de naaktfouilles echter doorgaan, zo bevestigden de beschuldigden al meermaals op het proces. Ze werden sindsdien wel dagelijks individueel gemotiveerd. Advocaten van de beschuldigden betwisten echter dat de motiveringen écht geïndividualiseerd zouden zijn.

    Minister Van Quickenborne besloot in beroep te gaan tegen die beschikking, en dat beroep is maandag ingeleid. In een ander kort geding, ingesteld door Flor Bressers, een veroordeelde drugscrimineel uit Lommel, oordeelde de Nederlandstalige rechtbank van eerste aanleg in Brussel onlangs dat regelmatige naaktfouilles wel aanvaardbaar waren "gelet op de concrete omstandigheden van de zaak, waarbij werd gewezen op de voortdurende, nog steeds actuele en zeer ernstige veiligheidsdreiging".
    • NB

    De conclusie na een lange week op het terreurproces: met deze jury kan je naar de oorlog

    Het is het proces van het jaar. Van het decennium zelfs. Maar omdat het terreurproces wel eens negen maanden kan duren, dreigt de oververzadiging. Daarom presenteren we aan het einde van de week een overzicht, van wat je misschien hebt gemist en misschien toch wil weten. Lees hier meer (+).

    • NB

    Pornofilms, wapens, radicale gezangen en het testament van de jihadi: beschuldigde Ali El Haddad Asufi is van vele markten thuis

    In Parijs kreeg Ali El Haddad Asufi tien jaar cel. Hij zou de terroristen hebben geholpen om wapens te kopen. Hij staat nu weer terecht, omdat hij ook de Brusselse terreurcel zou hebben geholpen. Asufi is misschien wel de meest mysterieuze figuur in de glazen box. Een ding is zeker: Zaventem-kamikaze Ibrahim El Bakraoui kon altijd op hem rekenen. Lees hier meer (+).

    Ali El Haddad Asufi, de oude schoolvriend van Ibrahim El Bakraoui, houdt zijn onschuld staande.

    Ibrahim El Bakraoui werd in verhoren El Haddad Asufi "minder en minder radicaal"

    Naarmate de verhoren van beschuldigde Ali El Haddad Asufi vorderden, "werd Ibrahim El Bakraoui steeds minder radicaal". Dat heeft onderzoeksrechter Berta Bernardo Mendez gezegd. Donderdag werd op het proces gestart met de bespreking van de verschillende entiteiten van de terreurcel. Het is de laatste fase van de presentatie van het onderzoek. Als eerste is Ali El Haddad Asufi aan de beurt - een opmerkelijke keuze, omdat El Haddad Asufi vermoedelijk eerder een logistieke rol speelde. 

    Bernardo Mendez legde uit dat El Haddad Asufi een van de beschuldigden is die het vaakst werden verhoord. De onderzoekers konden bij hem het verst teruggaan in de tijd, en feiten verifiëren, tot juni 2015, in de aanloop naar de aanslagen in Parijs, waarvoor hij veroordeeld werd tot tien jaar cel. De onderzoeksrechter legde uit dat die periode buiten de inbreukperiode valt van het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016 (die start op 1 december 2015), maar wel van belang is om onder meer de relaties met de protagonisten in het dossier te begrijpen, vooral met kamikaze Ibrahim El Bakraoui dan. 

    El Haddad Asufi kwam een eerste keer in beeld van de politie toen signalen van zijn gsm op 22 maart 2016 opgevangen werden op een gsm-mast in de buurt van Brussels Airport. Dat was niet abnormaal omdat El Haddad Asufi een job had bij een luchthavenbedrijf. Maar zijn nummer was al bekend bij de antiterrorisme-eenheid van de federale gerechtelijke politie (fgp) van Brussel omdat het nummer contact had met verschillende protagonisten uit hun dossier, en dan vooral met Khalid El Bakraoui, die al snel geïdentificeerd was als de kamikaze in metrostation Maalbeek.

    El Haddad Asufi, de jongste van een gezin van vier kinderen die opgroeide in Schaarbeek, werd een eerste keer opgepakt op 24 maart 2016. Hij verklaarde toen, in zijn eerste verhoor van vele, dat hij in Zaventem was omdat hij die dag aan het werk was. Hij zei dat hij zich ook "triest en verslagen" voelde na de aanslagen, zelfs overwoog om van job te veranderen. Hij zei ook dat hij een praktiserend moslim was, maar geen lof had voor terreurgroep IS. Hij ging niet akkoord met "kelen over te snijden, te vechten voor de islam" en zei dat hij niemand kende die akkoord ging met de filosofie van IS. 

    Over Ibrahim El Bakraoui, die hij kende vanop de middelbare school, zei hij dat hij nog contact had met hem nadat die uit de cel was gekomen, eind 2014, begin 2015, maar dat hij hem een laatste keer gezien had in de zomer van 2015, vlak voor El Bakraoui op vakantie naar Turkije trok. Hij zei ook dat hij geruchten had opgevangen dat hij naar Syrië was vertrokken. In zijn verhoren merkte Ali El Haddad Asufi op dat hij gezien had dat het gedrag van Ibrahim El Bakraoui was veranderd: terwijl hij hem voordien beschouwde als een delinquent, was hij geradicaliseerd geworden. Hij vermoedde dat zijn neef Oussama Atar, de vermoedelijke leider van de cel, hem beïnvloed had. Ook verklaarde hij dat El Bakraoui eerder positief stond tegenover IS.

    De onderzoekster van de Brusselse FGP die de rol van El Haddad Asufi in de rechtszaal besprak, merkte op dat hij in de loop van het onderzoek zijn verklaringen over Ibrahim El Bakraoui matigde. "Volgens de evolutie van zijn verklaringen, werd Ibrahim El Bakraoui steeds minder radicaal", voegde onderzoeksrechter Bernardo Mendez eraan toe. 

    Ali El Haddad Asufi, die op dat moment nog een blanco strafblad had, werd na zijn eerste arrestatie vrijgelaten. Maar op 9 juni van hetzelfde jaar werd hij weer opgepakt, toen het onderzoek was gevorderd. Een van de redenen was een audioboodschap die gevonden werd in de laptop die in de Max Roosstraat werd gevonden, en waarin kamikaze Najim Laachraoui verklaart dat "een broer" signaleerde dat de ochtend van 22 maart "Amerikaanse, Russische en Israëlische vluchten" gepland waren. De speurders vermoeden dat dat El Haddad Asufi is geweest. Bovendien bleek uit telefonieonderzoek dat hij Ibrahim El Bakraoui geholpen had in de zomer van 2015 nadat die aan de grens met Syrië opgepakt was in Turkije. Nadien werd hij samen met Ibrahim El Bakraoui gezien op bewakingsbeelden van het safehouse in de Kazernenlaan in Etterbeek. 

    Er volgde een tweede verhoor, waarna El Haddad Asufi deze keer wel aangehouden werd. Hij zei dat hij El Bakraoui niet meer beschouwde als goede vriend sinds de zomer van 2015 en dat hij daarom had gezegd dat hij niemand kende die IS genegen was. El Haddad Asufi ontkende ook dat hij de vluchten heeft aangewezen.
    • NB

    Vier machinegeweren zijn nog altijd spoorloos, ze liggen ergens te wachten op toekomstige terroristen

    Meer dan vijftig huiszoekingen hebben de speurders uitgevoerd om ze te vinden. Maar vruchteloos. Het wapenarsenaal van de Brusselse terreurcel is nog altijd spoorloos en ligt te wachten op een volgende terreurcel. Na jaren van ontkennen heeft beschuldigde Bilal El Makhoukhi nu wel toegegeven dat hij ze verstopt heeft. Waar? Dat wil hij niet zeggen. Lees hier meer (+).

    Rol van El Haddad Asufi wordt donderdag toegelicht, broers-Farisi mogelijk pas volgende week

    Vandaag gaat het over de rol van beschuldigde Ali El Haddad Asufi. Normaal moest woensdag al op zijn minst gestart worden met de bespreking daarvan, maar het programma liep vertraging op. Vermoed wordt dat El Haddad Asufi de leden van de terreurcel getipt heeft dat er de ochtend van de aanslagen in Brussels Airport vluchten naar de Verenigde Staten, Rusland en Israël zouden vertrekken. Hij zou ook andere logistieke hulp verleend hebben aan zijn vriend Ibrahim El Bakraoui, zoals het zoeken naar safehouses en wapens. Bovendien hielp El Haddad Asufi hem naar Syrië te reizen.

    Normaal zou vandaag de rol besproken worden van beschuldigden Smail en Ibrahim Farisi en van kamikaze Ibrahim El Bakraoui, maar het is twijfelachtig of dat nog zal gebeuren. Voor Ali El Haddad Asufi is al zeker zes uur uitgetrokken. Voor Smail en Ibrahim Farisi is dat respectievelijk 2.30 uur en 1 uur, voor El Bakraoui 3 uur.

    De vertraging deze week is niet te wijten aan incidenten, zoals over de omstreden naaktfouilles. Wel nam onder meer de bespreking van de inhoud van de laptop die gevonden werd aan het safehouse in de Max Roosstraat in Schaarbeek meer tijd in beslag dan gepland.
    • NB

    Dag voor de aanslagen zaten terroristen in de val, en sloeg de paniek toe: “We moeten toeslaan. Nu, meteen”

    Een dag voor de aanslagen van 22 maart 2016 was de terreurcel in paniek. Ze zaten in de val, hun namen waren bekend, de politie kon elk moment binnenvallen. Dat was alvast hun inschatting. En dus stuurden ze een bericht naar hun “emir” in Syrië: “We moeten toeslaan. Nu, meteen.” De jury kreeg die noodboodschap woensdagochtend te horen. Lees hier meer (+).

    Na de arrestatie van Salah Abdeslam vreesde de rest van de terreurcel dat hij zou praten en hen zou verraden.

    Terreurcel dacht aan aanslag op Eurostar en Thalys

    Uit een nota, die wellicht als basis diende voor een audioboodschap van kamikaze Najim Laachraoui aan Oussama Atar, de vermoedelijke opdrachtgever uit Laken die verbleef in Syrië, blijkt dat de terreurcel nadacht over de Eurostar-trein in Engeland of de Thalys in Frankrijk als potentiële doelwitten. Maar in de audioboodschap zelf kwam de Eurostar of Thalys niet expliciet ter sprake. Wel zei Laachraoui om plannen in Engeland te vergeten, wegens "te riskant".

    De audioboodschappen dienden als communicatie tussen de terreurcel in België en de opdrachtgevers van terreurgroep IS in Syrië. De audioboodschappen, die gerecupereerd werden op een pc die in een vuilzak gevonden werd bij het safehouse in de Max Roosstraat in Schaarbeek, werden opgenomen op de computer, maar die had geen internet. Vermoed wordt dat ze gekopieerd werden naar USB-sticks en nadien via phoneshops doorgestuurd werden. 

    In een van de twee audioboodschappen die konden gerecupereerd worden uit de pc, die opgenomen zou zijn tussen 13 en 15 maart, vallen enkele opvallende zaken op. Eerst en vooral is het zo dat alles voorgelegd wordt aan Oussama Atar, aangesproken met zijn strijdnaam 'Abu Ahmed', die uiteindelijk zijn zegen moet geven. Ook valt op dat de leden van de terreurcel nog explosieven zoeken, niet alleen TATP maar ook onder meer nitroglycerine. Daarnaast valt ook op dat de boodschap, alhoewel ze soms als een banaal telefoongesprek klinkt, bedachtzaam en gestructureerd is.

    De speurders vonden dan ook in de computer nog een nota die wellicht als basis diende voor het gesprek. Daarin staat ook het puntje 'Eurostar Engeland/Thalys Frankrijk' vermeld, al wordt daar in de audioboodschap niet expliciet over gesproken. Adjunct-hoofdonderzoeker Frédéric Vanesse zei voor het assisenhof dat een passage in de audioboodschap waarschijnlijk wel ingaat op de kwestie. Zo zegt Laachraoui om Engeland "te vergeten" wegens "te riskant". In diezelfde passage zegt hij dat Frankrijk wel interessant is, maar dat het goed zou zijn om daar voor een safehouse te zorgen, omdat heen en weer reizen "een te groot risico" zou zijn. Bijna een jaar eerder, in augustus 2015, was al gepoogd om een aanslag te plegen op een Thalys, maar die werd verijdeld. 

    Het is overigens niet de enige passage die erop lijkt te wijzen dat de terroristen dachten aan een aanslag op spoorverkeer. Zo zegt Laachraoui, die lijkt te antwoorden op een vraag die in een vroegere boodschap werd gesteld (en nooit gevonden werd), dat hij aan twee kompanen in Syrië al een vraag had gesteld over het viseren van rails. Maar daarvoor zou een dure plasmasnijder nodig zijn en zou het risico bestaan dat de actie zou ontdekt worden door veiligheidspersoneel. Wel vraagt Laachraoui om in Raqqa te testen om explosieven onder het spoor te plaatsen.

    Nog een opvallend element tot slot: Laachraoui zegt dat als de foto's van 'Walid' en 'Soeleiman', de strijdnamen van Khalid en Ibrahim El Bakraoui, in de pers zouden verschijnen, dat "alles dan gedaan" zou zijn. Het is pas op 16 maart dat de foto's van de twee in de krant La Dernière Heure verschijnen. De tweede audioboodschap, die op 21 maart is opgenomen, heeft dan ook een veel paniekerige toon.
     

    Woensdag verder over laptop Max Roosstraat, voordat rol El Haddad Asufi wordt belicht

    Woensdag staat een presentatie op het programma over beschuldigde Ali El Haddad Asufi. Eerst wordt wel nog de bespreking afgerond van de laptop die gevonden werd aan de Max Roosstraat in Schaarbeek, die de politie een goudmijn aan informatie opleverde. De bespreking van de laptop zou normaal dinsdag de hele dag in beslag nemen. Maar de uiteenzetting ging uiteindelijk met ruim een halve dag vertraging van start. Zo moest in de voormiddag nog een stuk ingehaald worden van de dag ervoor, de presentatie over het onderzoek naar de schietpartij in Vorst.

    Adjunct-hoofdonderzoeker Frédéric Vanesse gaat woensdagochtend verder met de voorstelling van de audioboodschappen aan 'Abu Ahmed' die opgenomen werden op de laptop. Dinsdag werd al een derde van een eerste audioboodschap van Najim Laachraoui voorgesteld, waarin te horen is hoe de kamikaze van Zaventem mogelijke doelwitten en pistes voor aanslagen voorstelde, zoals een bestelwagen volladen met 600 à 700 kilogram TATP en die tot ontploffing brengen.

    Na de bespreking van de laptop gaat het over de rol die Ali El Haddad Asufi zou gespeeld hebben. Vermoed wordt dat El Haddad Asufi de leden van de terreurcel getipt heeft dat er de ochtend van de aanslagen in Brussels Airport vluchten naar de Verenigde Staten, Rusland en Israël zouden vertrekken. Hij zou ook andere logistieke hulp verleend hebben aan zijn vriend Ibrahim El Bakraoui, zoals het zoeken naar safehouses en wapens. Bovendien hielp El Haddad Asufi hem naar Syrië te reizen.

    Na El Haddad Asufi komen - als de vertraging van de planning niet nog meer oploopt - later op de week de broers-Farisi aan bod, die zich de voorbije dagen lieten opmerken met incidenten in de zittingszaal.
    • NB

    “Ik zou die computer in duizend stukjes hebben geslagen”: hoe een toevallige ontdekking alle geheimen van de terreurcel blootlegde

    “Alles loopt hier goed. Iedereen is klaar voor de opdracht. We hebben al 130 kilogram explosieven gemaakt.” Kamikaze Najim Laachraoui klinkt enkele dagen voor de aanslagen beangstigend optimistisch. Speurders ontdekten zijn audioboodschap op een computer die ze door een enorm toeval in handen kregen. Een goudmijn voor het onderzoek. Dankzij twee vuilnismannen. Lees hier meer (+).

    De computer van de terreurcel die een goudmijn bleek voor de speurders.

    Laachraoui besprak in eerste audioboodschap mogelijke doelwitten met 'Abu Ahmed' in Syrië

    Een bestelwagen volladen met 600 à 700 kilo van de explosieve stof TATP en die tot ontploffing brengen. Dat is een piste die zelfmoordterrorist Najim Laachraoui naar voren schuift in een van de twee audioboodschappen aan 'Abu Ahmed', die opgenomen werden op de laptop die gevonden werd aan de Max Roosstraat in Schaarbeek. 'Abu Ahmed' was de vermoedelijke strijdnaam van beschuldigde Oussama Atar.

    De onderzoekers lieten de eerste van de twee boodschappen horen. De boodschap werd gewist van de laptop, maar de Computer Crime Unit kon die terughalen. In de audioboodschap, die 16 minuten duurt, valt de stem van Najim Laachraoui te horen, die zich op een zakelijke, vrij monotone toon richt tot 'Abu Ahmed', die op dat moment in Syrië zou verblijven. Laachraoui geeft daarin een overzicht van de situatie, zegt dat alles goed gaat met de groep.

    In het begin praat Laachraoui over de vervaardiging van explosieven en vraagt daarover raad. Ook zegt hij dat hij naar schatting al 130 kilo TATP produceerde in tien dagen. Ter vergelijking: DOVO schatte dat er uiteindelijk 126 à 128 kilo vervaardigd zou zijn door de groep. Voor Brussels Airport werden drie bommen van telkens 30 kilo geproduceerd, voor Maalbeek ging het om twee keer 15 kilo. 

    De audioboodschap zou opgenomen zijn tussen 13 en 15 maart, dus voor de inval in de Driesstraat in Vorst. Laachraoui zei dat hij mikte op 200 kilo tegen het einde van de week. Hij suggereerde ook om een aanslag te plegen met een bestelwagen vol geladen met 600 à 700 kilo TATP. Door de TATP in lege gasflessen te steken zou nog meer schade kunnen aangericht worden, klonk het.

    De onderzoekers deelden de audioboodschap in vijftien fragmenten op en analyseerden op de zitting dinsdag daarvan al vijf. De overige zijn voor woensdag. Daarin wordt ook gesuggereerd om toe te slaan tijdens het Europees kampioenschap voetbal en om één à twee bekende figuren te kidnappen, en zo de vrijlating te eisen van gevangen genomen 'broeders' als Mohamed Bakkali of Mehdi Nemmouche.
    door Nieuwsblad.be edited by Jef Van Hoofstat 1/24/2023 5:34:15 PM

    Laptop Max Roosstraat was nooit verbonden met het internet

    De laptop gevonden in de Max Roosstraat in Schaarbeek is nooit verbonden geweest met het internet. Dat heeft adjunct-hoofdonderzoeker Frédéric Vanesse  gezegd. De bestanden die op het toestel stonden werden geladen van USB-sticks, waarvoor Ibrahim El Bakraoui verantwoordelijk zou zijn geweest.

    De laptop, door de gevonden bestanden "van kapitaal belang" voor het onderzoek naar de aanslagen, werd ontdekt door vuilnisophalers en overgemaakt aan de politie toen bleek dat het toestel "verontrustende" bestanden bevatte in het Arabisch. De speurders ontdekten tijdens hun analyse onder meer dat de laptop nooit verbonden was geweest met het internet. Er was Tor-software op geïnstalleerd om op het dark web te surfen, maar die werd dus nooit gebruikt. Beschuldigde Mohamed Abrini verklaarde tijdens een verhoor dat hij op het internet surfte en YouTube-filmpjes bekeek via een tablet en dat documentaires en films werden opgeladen op de laptop. 

    Uit het onderzoek en uit verhoren van van Abrini en Osama Krayem is ook gebleken dat kamikazes van Zaventem Ibrahim El Bakraoui en Najim Laachraoui de voornaamste gebruikers waren van de laptop. "De berichten en bestanden kwamen via USB-sticks, waarvoor Ibrahim El Bakraoui zorgde. Najim Laachraoui had de codes en de tools voor de versleuteling", zei Krayem. Hij verwees daarmee naar het feit dat de cel gebruik maakte van de software TrueCrypt, waarmee bestanden versleuteld kunnen worden. Volgens Abrini was het Najim Laachraoui die de laptop kocht, al konden de onderzoekers dat niet bevestigen. Ibrahim El Bakraoui zou de laptop hebben weggegooid.

    De speurders achterhaalden ook dat 22 externe dragers, zoals USB-sticks, werden verbonden met het toestel. Audiobestanden, zoals die gericht aan leider van de cel Oussama Atar in Syrië, werden opgenomen op de laptop, overgezet op USB-sticks en via een andere locatie met internet verzonden, legde Vanesse uit.

    Uit het onderzoek is wel gebleken dat er verschillende vergeefse pogingen waren om te laptop te verbinden met wifi-netwerken in de buurt van de Henri Bergerstraat in Schaarbeek, waar de leden van de terreurcel na de aanslagen van Parijs samenkwamen, en in de Koninklijke Sinte-Mariastraat in Schaarbeek. Ook werd geprobeerd om de laptop met het internet te verbinden in Sambreville, waar Najim Laachraoui voor de aanslagen in Parijs een huis huurde.

    Vanesse zei ook nog dat de computer regelmatig gebruikt werd tussen 14 augustus 2015, toen Windows 7 geïnstalleerd werd, en de aanslagen van 22 maart. Het toestel werd gebruikt in het kader van de voorbereiding van de aanslagen, klonk het. Ook ontdekten de speurders verwijderde documenten die verwijzen naar de aanslagen in Parijs, met screenshots van de Stade de France en Bataclan en verwijzingen naar de verschillende groepen die toesloegen op 13 november 2015.
    door Nieuwsblad.be edited by Jef Van Hoofstat 1/24/2023 5:24:31 PM

    Hometrainers, IS-vlaggen en salafistisch boek: Schaarbeek en Vorst leken op elkaar

    Sportmateriaal, IS-vlaggen, wapens, laptops en het boek 'La citadelle du musulman': de voorwerpen die gevonden werden in de safehouses in de Max Roosstraat in Schaarbeek en die in de Driesstraat in Vorst waren opvallend gelijklopend. Grégory Moitroux, de coördinator van de presentatie naar het onderzoek, somde in een powerpointpresentatie de gelijkenissen op tussen de verschillende safehouses. Zo werden de twee op een gelijkaardige manier gehuurd, via een valse identiteitskaart, de ene door een vermomde Ibrahim El Bakraoui, de andere door zijn broer Khalid. Ook stonden in beide appartementen hometrainers. "De leden van de cel moesten zoveel mogelijk binnenblijven om te vermijden dat de politie hen zou onderscheppen. Dit hielp om in conditie te blijven", zei Moitroux. 

    Naast IS-vlaggen vond de politie in beide appartementen het boek 'La citadelle du musulman', waarvan islamoloog Mohamed Fahmi uitlegde dat het geschreven werd door een geleerde uit het Saoedische establishment. De auteur is een salafist, legde Fahmi uit, die eraan toevoegde dat het wel in klassieke boekwinkels terug te vinden was of bij gewone moslims. "Doel is om regels voor het alledaagse leven te geven", zei Fahmi. 

    De kalasjnikov die in de Driesstraat werd gevonden vertoonde gelijkenissen met de wapens die te zien waren op de foto's van de wapens die in de Max Roosstraat lagen. Verder bleek uit Mobib- en MIVB-kaarten die werden aangetroffen dat er minstens zeven heen- en terugritten via het openbaar vervoer moeten plaatsgevonden hebben tussen Vorst enerzijds en Schaarbeek of Etterbeek anderzijds. Verschillende beschuldigden verklaarden in hun verhoor in het dossier-Parijs dat de broers El Bakraoui, die op die twee plaatsen ondergedoken zaten, hen effectief bezocht hebben in de verschillende plaatsen, klonk het. 

    Tot slot werd nog uitgelegd dat in de twee safehouses DNA en vingerafdrukken gevonden werden van Mohamed Abrini, Osama Krayem, Ibrahim El Bakraoui, Najim Laachraoui, Sofien Ayari, Mohamed Belkaid en Salah Abdeslam. Onderzoeksrechter Berta Bernardo Mendez zei dat Abrini in een verhoor verklaarde dat het de bedoeling was om een aanslag te plegen tijdens het EK 2016 en dat ze allemaal zouden deelnemen. Later zwakte hij die verklaringen af en verklaarde hij dat Ayari en Abdeslam niets met de plannen te maken hadden. Osama Krayem van zijn kant gaf in een verhoor aan dat hij pas van plannen hoorde toen hij verhuisde van de Max Roosstraat naar de Kazernenlaan in Etterbeek, dus na de schietpartij in Vorst, zei de onderzoeksrechter.
    door Nieuwsblad.be edited by Jef Van Hoofstat 1/24/2023 3:11:23 PM

    Ontstekers gevonden in Driesstraat niet compatibel met bommen Zaventem en Maalbeek

    De ontstekers die tijdens huiszoekingen gevonden werden in de Driesstraat in Vorst zijn niet gelijk aan die mechanismes die gebruikt werden om de bommen van Brussels Airport en Maalbeek te doen ontploffen. Dat heeft een medewerker van DOVO, de ontmijningsdienst van het leger, gezegd.

    DOVO werd opgeroepen na de huiszoeking in de Driesstraat in Vorst, die uitmondde in een schietpartij waarbij Mohamed Belkaid om het leven kwam en waardoor beschuldigden Salah Abdeslam en Sofien Ayari konden ontsnappen. Tijdens verschillende huiszoekingen vond men onder meer ontstekers en vuurwerk.

    Voorzitter Massart had een extra onderzoeksdaad gevraagd aan DOVO, met name een vergelijking van de ontstekers in de Driesstraat en die in de Max Roosstraat. De militair verklaarde dinsdag dat de bommen gebruikt in Zaventem en Maalbeek niet tot ontploffing werden gebracht met ontstekers gevonden in Vorst, maar wel met een ontbrander. "Een ontbrander doet een vonk ontstaan in de TATP bijvoorbeeld met behulp van kerstverlichting, terwijl een ontsteker eerst een primair explosief doet ontploffen en daarna een secundair, militair explosief. Een ontsteker kan ook dienen voor militaire explosieven, een ontbrander niet", klonk het.

    Het vuurwerk dat werd aangetroffen - één batterij met tien buizen met in totaal poeder 88 gram poeder en een set van dertien pijlen met 184 gram poeder - kan gewoon gekocht worden in de winkel en het poeder is erg gevoelig voor schokken, wrijving of warmte, zei de medewerker van DOVO nog. Theoretisch gezien kan het poeder bijvoorbeeld gebruikt worden als onderdeel van een detonator of als deel van een explosieve lading, aldus de militair. Hij benadrukte wel dat het vuurwerk nog in de afgesloten verpakking zat en dus niet gemanipuleerd werd.
    door Nieuwsblad.be edited by Jef Van Hoofstat 1/24/2023 2:12:36 PM

    Hof buigt zich nog steeds over dossier Driesstraat in Vorst

    Terwijl het volgens de planning heel de dag zou gaan over de laptop die gevonden werd in de Max Roosstraat in Schaarbeek, gaat het nog steeds over het safehouse in de Driesstraat in Vorst. Maandag was al gebleken dat Mohamed Belkaid, die omkwam bij de schietpartij tijdens een huiszoeking op 15 maart 2016, terwijl beschuldigden Salah Abdeslam en Sofien Ayari konden vluchten, een zeker gezag had in de groep. Hij had gevochten in Syrië en was ouder dan de anderen. Dinsdag ging het verder over het onderzoek naar vingerafdrukken en DNA in het appartement in de Driesstraat. Uit het onderzoek was onder meer gebleken dat Ayari inkopen deed voor de safehouse in de Driesstraat.

    Na de voorstelling door de politie volgt uitleg over de tussenkomst van DOVO in de Driesstraat. De zitting kon na de ochtendpauze echter niet hervat worden, omdat de advocate van beschuldigde Osama Krayem ontbrak. Geen van de andere advocaten kon of wilde Krayem tijdelijk vertegenwoordigen - Massart legde aan de jury uit dat advcocaten soms tegenstrijdige belangen hebben - waardoor de voorzitter dan maar overging tot de middagpauze.

    Juryleden vragen of Mohamed Belkaid en Osama Krayem elkaar al kenden in Zweden of Syrië

    De juryleden hebben gevraagd naar de mogelijke band tussen Osama Krayem en Mohamed Belkaid. De Zweed Krayem besliste om zijn bom op die noodlottige dag niet te laten ontploffen op de Brusselse metro. Belkaid kwam op 15 maart 2016 om het leven bij de schietpartij in de Driesstraat in Vorst, waarbij Salah Abdeslam en Sofien Ayari wisten te ontsnappen.

    Een jurylid wilde graag de strijdersfiche nog eens bekijken die Mohamed Belkaid had ingevuld toen hij zich aansloot bij Islamitische Staat. Daarop had Abu Abdulaziz Al Jazairi (een strijdersnaam van Belkaid, die verwijst naar zijn Algerijnse afkomst) zich opgegeven als kamikaze. Hij had ook ingevuld dat hij in de Zweedse hoofdstad Stockholm woonde. Het jurylid vroeg of Belkaid en Krayem, die in Malmö woonde, in Zweden contact hadden gehad, maar daar kon de coördinator van de voorstelling van het onderzoek geen antwoord op geven.

    Een ander jurylid vroeg of Belkaid en Krayem elkaar in Syrië hadden ontmoet, maar ook op die vraag bleef de coördinator het antwoord schuldig. Hoewel de speurders nauwkeurig in kaart hebben kunnen brengen wat Krayem in Syrië deed, hebben ze geen eenduidig bewijs gevonden dat hij tijd doorbracht met Belkaid.

    Dinsdagochtend hernam een rechercheur van de federale gerechtelijke politie van Brussel de voorstelling van de huiszoeking in de Driesstraat in Vorst na de schietpartij van 15 maart 2016. De spullen die teruggevonden werden in de woonkamer, eetkamer, keuken en badkamer, kwamen aan bod, evenals de vluchtroute van Abdeslam en Ayari langs een appartement op de Waterstraat en getuigenissen over het appartement op de Driesstraat.

    Voorzitter stelt Carrette aan als advocaat van Ibrahim Farisi

    Voorzitter Massart heeft Xavier Carrette ambtshalve aangesteld als de advocaat van Ibrahim Farisi. Carrette had bij het begin van de zitting aangekondigd dat advocate Sophie Berger en hij geen mandaat meer hebben van hun cliënt, die een scène veroorzaakte. Voorzitter Massart schorste daarop de zitting en riep de stafhouder erbij. Rond 10 uur sprak ze haar arrest uit. Zoals verwacht duidde ze Carrette ambtshalve aan als advocaat van Farisi. De advocaat werkt nu op mandaat van de voorzitter, niet meer op dat van zijn cliënt. In principe verandert er dus niets.

    Na het arrest vertrok Farisi opnieuw voor een rookpauze, waarna de zitting hervat werd met de voorstelling van de Driesstraat in Vorst. De voorzitter liet zoals elke dag ook noteren dat de beschuldigden een naaktfouille met kniebuiging moesten ondergaan. Mohamed Abrini, Osama Krayem, en Salah Abdeslam verlieten de beschuldigdenbox, en gingen terug naar het cellencomplex.
    • BREAKING

    Schreeuwende verdachte zegt mandaat van advocaat op, zitting geschorst

    Advocaten Xavier Carrette en Sophie Berger hebben niet langer een mandaat van hun cliënt Ibrahim Farisi. Dat heeft Carrette gezegd bij de start van de zitting. Ibrahim Farisi maakte daarbij opnieuw een scène. "De wereld is groot", schreeuwde Farisi, "als ik het grondgebied wil verlaten." Hij zei dat hij naar Cuba kon, of naar Brazilië. Ook zei hij dat hij één vraag had: "Meneer Abrini, kent u mij?" Daarna zei Farisi dat hij de nacht doorgebracht had "in de kelders van de Kazernenlaan", waar zich het safehouse bevindt dat hij met zijn broer zou leeggemaakt hebben. "Ik wil weten waar Oussama Atar is", zei Farisi ook.
    Smail Farisi wou zijn broer kalmeren, maar dat lukte niet. Ook de politie kon hem niet bedaren, waarna hij de zaal werd uitgeleid, schijnbaar opnieuw onder invloed. "Ik wil dat iedereen blijft, alle beschuldigden", riep Farisi. Of nog: "Geef ons onze onschuld." En: "Spreek mij vrij." Voorzitster Massartschorste vervolgens de zitting. Vermoedelijk zal ze nu Carrette en Berger ambtshalve aanstellen als de advocaten van Farisi.

    Farisi had maandag al - ook toen schijnbaar onder invloed - voor ophef gezorgd. Toen zijn oudere broer Smail Farisi het woord nam om zich te excuseren voor zijn eigen gedrag donderdag (toen hij de zaal werd uitgezet nadat hij was beginnen roepen) onderbrak Ibrahim Farisi hem. De politie moest hem ook toen kalmeren, uiteindelijk verliet de man de zaal.
    • NB

    De man met het hoedje: even een “held” van Islamitische Staat, maar meestal gewoon van de foto geknipt

    Islamitische Staat zat na de aanslagen in Brussel een beetje verveeld met Mohamed Abrini, de man met het hoedje. Die blies zichzelf niet op, zoals gepland, maar vluchtte weg. Als IS een week na de aanslagen een verheerlijkend artikel laat verschijnen over de daders, dan is Abrini weggecensureerd. Doodgezwegen. Al bestaat er toch één propagandafilm waarin hij een plaats kreeg tussen de “helden” van Islamitische Staat. Lees hier meer (+).

    IS gebruikte de meest gruwelijke beelden in zijn propagandafilms.

    Schietpartij Vorst: Belkaid was degene met "gezag" binnen de groep

    De zitting is maandagavond afgesloten met een presentatie van de huiszoeking in de Driesstraat in Vorst. Onderzoeksrechter Berta Bernardo Mendez wees er daarbij op dat Mohamed Belkaid, die omkwam bij de schietpartij met de politie, een zeker "gezag" had binnen de groep die zich daar verschuilde.

    Over de schietpartij zelf viel er al in april 2018 een definitieve uitspraak. Zo kregen Salah Abdeslam en Sofian Ayari elk een celstraf van twintig jaar, wegens moordpoging op agenten in een terroristische context en verboden wapenbezit in een terroristische context. Maar over één aspect was er op het proces nog geen uitspraak, de beschuldiging van deelname aan de activiteiten aan een terroristische organisatie, legde onderzoeksrechter Berta Bernardo Mendez uit. In die zin zijn de feiten ook relevant voor het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016. 

    Bovendien vallen de feiten, die zich afspeelden op 15 maart 2016, middenin de infractionele periode van de zaak rond de aanslagen van 22 maart 2016, die start op 1 december 2015. Federaal procureur Paule Somers legde uit dat de dag dat het appartement in Vorst gehuurd werd, op 2 december, zelfs aan de basis ligt van die keuze, vanwege de link met de aanslagen. 

    De speurders kwamen het appartement op het spoor na het oprollen van een handel in valse identiteitsdocumenten. Daarbij werd een valse identiteitskaart gevonden van een zekere 'Mehdi Vandenbus', die kon geïdentificeerd worden als Khalid El Bakraoui, die zich een week later zou opblazen in metrostation Maalbeek. Navraag bij energieleveranciers wees uit dat onder de naam van Mehdi Vandenbus een energiecontract werd gesloten voor de Driesstraat in Vorst.

    Toen de politie de huiszoeking uitvoerde, stootte ze onmiddellijk op felle weerstand. Een politieman raakten daarbij zwaargewond. De schutter, Mohamed Belkaid zo bleek later, kwam om het leven. "Mohamed Belkaid had een zeker gezag in de groep", zei Bernardo Mendez over hem. Ze verwees naar zijn verleden in Syrië, waarbij hij deelnam aan verschillende gevechten. Maar de "emir van Vorst", zoals Belkaid ook wordt genoemd, was ook ouder dan de twee anderen die in het appartement verbleven: Salah Abdeslam en Sofien Ayari. Zij konden door de weerstand van Belkaid op de vlucht slaan. 

    De presentatie was maandagavond nog niet rond toen de zitting werd geschorst. Een rechercheur van de federale gerechtelijke politie van Brussel was op dat moment een overzicht aan het geven van de verschillende vingerafdrukken en DNA-sporen die in het appartement werden gevonden.
    door Nieuwsblad.be edited by Jef Van Hoofstat 1/23/2023 5:30:39 PM

    TATP die in douche werd weggegoten was nog steeds gevaarlijk, zegt DOVO

    De TATP die Osama Krayem weggoot in de douche en het toilet van Kazernenlaan in Etterbeek, was nog steeds gevaarlijk. Dat heeft de verantwoordelijke van DOVO verklaard. Krayem was net als Khalid El Bakraoui met een rugzak met een bom vertrokken naar metrostation Petillon, vanwaar El Bakraoui de metro nam richting Maalbeek. Krayem besliste uiteindelijk om toch niet mee te gaan en keerde terug naar het appartement in de Kazernenlaan, waar hij naar eigen zeggen zijn lading TATP in de wc en in de douche goot. DOVO heeft bevestigd dat er sporen van TATP in de sifon van de douche gevonden werden.

    Voorzitter Laurence Massart vroeg aan de militair of de springstof nog steeds gevaarlijk was na die handeling. "Weggieten in water neutraliseert niet, maar maakt de TATP wel minder gevoelig", antwoordde de militair. Hij benadrukte dat TATP niet oplost in water, maar dat de kristallen op termijn wel zullen verdwijnen met de beweging van het water. "Maar in de buizen kan het poeder wel opdrogen" waardoor het weer gevoeliger wordt, "of er kan een reactie ontstaan als er chemisch product wordt gebruikt". 

    De militair legde eerder op de dag uit hoe TATP vervaardigd wordt met behulp van water. Zo moeten de verkregen kristallen afgespoeld worden om resten van chemische producten te verwijderen. TATP die nog nat is, is minder gevoelig en werkt dus minder goed. De terroristen gebruikten dan ook onder meer elektrische verwarmers om het poeder te drogen. "Dat was best riskant, want de TATP mag niet te warm worden en het poeder mag absoluut niet in contact komen met een elektrische lading", aldus de DOVO-verantwoordelijke.
    door Nieuwsblad.be edited by Jef Van Hoofstat 1/23/2023 4:31:00 PM

    DOVO: eerste bom Zaventem op de grond ontploft en niet op kar

    De eerste bom die in Brussels Airport ontplofte werd vanop de grond tot ontploffing gebracht, en niet vanop de bagagekar waarmee de tas met de bom werd vervoerd. Dat heeft een verantwoordelijke van DOVO, de ontmijningsdienst van het leger, gezegd. De ontmijner stelde de technische rapporten van DOVO van na de aanslagen voor.

    Hij legde eerst uit wat een IED is, een zelfgemaakte bom, en hoe de springstof TATP gemaakt wordt. Het onderzoek van DOVO bevestigde ook dat er wel degelijk TATP gebruikt werd voor de bommen van 22 maart. Zo werden na de ontploffingen enkel sulfaationen gevonden en geen resten van de precursoren (aceton, waterstofperoxide en zwavelzuur). "Dat is eigen aan TATP, alle precursoren lossen op bij een ontploffing", aldus de militair. Nog volgens de analyse van de kraters na de ontploffing is gebleken dat de eerste bom in de luchthaven, die van Ibrahim El Bakraoui, ontploft is terwijl hij op de grond stond. "Dat is opmerkelijk, want op de beelden zagen we dat hij net ervoor de zak nog heeft verplaatst op de kar, maar we zien niet wat hij deed op het moment van de ontploffing", voegde onderzoeksrechter Berta Bernardo Mendez toe. De tweede bom lag op de kar op het moment van de explosie.

    Voorzitter Laurence Massart vroeg ook of er een verschil was tussen het effect van een bom die verticaal of horizontaal geplaatst wordt - de bommen van Ibrahim El Bakraoui en Najim Laachraoui stonden rechtop, die van Mohamed Abrini lag horizontaal. "Ik kan me alleen maar inbeelden dat men zou denken dat de kracht en de fragmentatie groter is, maar als de bouten gemengd zijn onder de TATP - wat het geval was in Zaventem - is er eigenlijk geen groot verschil." In Maalbeek waren de bouten geplaatst naast zakken TATP. Op vraag van de voorzitter legde de militair ook uit dat de impact van de bouten en schroeven op het menselijk lichaam bij zo'n explosie even groot is als die van een aanvalswapen.

    Ook bevestigde de militair dat de bom van Mohamed Abrini die werd achtergelaten, had kunnen ontploffen als er bijvoorbeeld een hulpverlener tegen duwde. De bom was klaargemaakt, de batterij was verbonden. De bom kon dus ontploffen indien de knop per ongeluk werd ingedrukt of bij een schok. Hij stelde ook dat drie keer 30 kilogram TATP in de taxi op weg naar de luchthaven een groot risico vormde.
    door Nieuwsblad.be edited by Jef Van Hoofstat 1/23/2023 4:15:13 PM

    Dronken Smail Farisi biedt excuses aan voor gedrag vorige donderdag

    Beschuldigde Smail Farisi heeft maandagmiddag zijn excuses aangeboden voor zijn gedrag vorige donderdag, toen hij zaal werd uitgezet. Maar Farisi, die als vrij man verschijnt, moest ook toegeven dat hij dronken was. Hij werd tijdens zijn warrige betoog meermaals onderbroken door zijn jongere broer Ibrahim, die eveneens een dronken indruk gaf.

    De voorzitster van het hof, Laurence Massart, stond Farisi maandagmiddag bij de hervatting van de zitting toe om het woord te nemen. Vorige week donderdag werd de oudste van de broers-Farisi de zaal uitgezet, nadat hij commentaren had willen geven op een getuigenis van eerder op de dag. "Ik ben homoseksueel, ik kan geen terrorist zijn", riep hij toen onder meer.

    Smail Farisi begon maandagmiddag met zich te excuseren. "Mijn gedrag was misschien niet gepast voor de situatie, die misschien pijnlijk was. Ik was in een niet zo goede toestand", zei Farisi. Voorzitster Massart vroeg Farisi of hij zijn problemen aanpakte, waarop die antwoordde dat hij afgelopen weekend een psycholoog had bezocht en dat zal blijven doen. Hij zei ook dat die psycholoog hem verteld had dat hij geen schuld heeft aan zijn gedrag, maar dat het zijn hersenen zijn. "Er is geen grotere tiran dan het brein", zei een verwarde Farisi.

    De voorzitster wou weten of Smail Farisi dronk, maar op dat moment stapte zijn jongere broer Ibrahim de zaal binnen. Die onderbrak zijn broer en pikte zijn microfoon in. De voorzitster maande Ibrahim Farisi fel aan om zijn broer te laten uitspreken, maar die luisterde niet. Ook Smail Farisi vroeg zijn broer om te stoppen. Toen verschillende politiemannen op hem kwamen inpraten, ging en bleef Ibrahim Farisi wel zitten.

    Daarna vroeg de voorzitster Smail Farisi of hij nú onder invloed was van alcohol. "Ik ben al twintig jaar onder invloed van alcohol. Natuurlijk ben ik nu onder invloed, zoals zo vaak", antwoordde de beschuldigde, die zei dat hij alcoholverslaafd was, maar dat hij wilde stoppen met drinken. Hij claimde nog zijn onschuld en zei dat hij de slachtoffers van de aanslagen beschouwde als "broers en zussen, in alle menselijkheid". De voorzitster onderbrak hem en zei dat hij hiervoor de kans zou krijgen tijdens zijn ondervraging.

    Uiteindelijk mocht ook Ibrahim Farisi zijn zegje doen, al kwam die niet uit zijn woorden en wekte ook hij een dronken indruk. De voorzitster vroeg al snel om weer te gaan zitten, maar Ibrahim Farisi sloeg zijn microfoon weg en verliet gesticulerend de zaal. Ruim een halfuur later keerde hij terug.
    door Nieuwsblad.be edited by Jef Van Hoofstat 1/23/2023 2:37:22 PM

    Aanslagen in Brussel doken op in IS-propaganda: geweld verheerlijkt, economische impact overdreven

    De terreurorganisatie Islamitische Staat beschikte ten tijde van de aanslagen over een goed geoliede propagandamachine, waarin de aanslagen op de luchthaven van Zaventem en het metrostation van Maalbeek verheerlijkt worden. Dat heeft islamoloog Mohamed Fahmi uitgelegd op het assisenproces. De jihadistische groepering roemde de aanslagen expliciet in magazines en video's om haar daadkracht te bewijzen, en om andere soldaten aan te sporen de daden van de kamikazes te kopiëren.

    IS verspreidde haar propaganda in verschillende talen, zoals Arabisch, Frans, Engels en Russisch, en via verschillende kanalen, zoals sociale media, private groepen en propagandabureaus. De propaganda diende drie doelen: het rekruteren van nieuwe soldaten, opeisen van aanslagen, en het legitimeren van het geweld als vergelding voor de oorlog in het Midden-Oosten, legde Fahmi uit.

    Verslaggeving over de aanslagen in Zaventem en Brussel werd teruggevonden in vier edities van jihadistische tijdschriften en vijf video's. Artikels in Franstalige tijdschriften en een Engelstalig tijdschrift bejubelen de aanslagen als goed nieuws. Het eerste artikel verscheen al op 22 maart 2016 om 23 uur 's avonds. De verslagen verheerlijkten het geweld, en waren doorspekt met onwaarheden en overdrijvingen. De slachtoffers werden voorgesteld als medeplichtige kruisvaarders en agressors. De impact op het toerisme en de economische verliezen werden uitvergroot. Bij één artikel is een bewakingsbeeld van Najim Laachraoui en Ibrahim El Bakraoui in de luchthaven van Zaventem afgedrukt. Opvallend: Mohamed Abrini was van de foto geknipt, onderstreepte Fahmi.

    Met de video's, waarvan er vier verschenen tussen 25 en 27 maart 2016, wou IS de aanslagen opeisen, rechtvaardigen en vieren, en de kamikazes identificeren. Beelden van de aanslagen in de luchthaven van Zaventem en het metrostation van Maalbeek - gemonteerd op gezangen die het geweld verheerlijken - werden afgewisseld met beelden van bombardementen in het Midden-Oosten en IS-strijders die waarschuwen voor meer bloedvergieten. In de video's worden propagandaflyers en snoepgoed uitgedeeld aan moslims in de straten, die hun waardering uitspreken voor de kamikazes. België wordt voorgesteld als een ministaatje, dat als eerste in de rij stond om oorlog te voeren tegen moslims. De aanslagen in Brussel en Parijs zouden slechts een druppel zijn in een zee van vergif en dood.

    In een vijfde video die verschillende aanslagen in Europa bundelt, wordt Mohamed Abrini bij naam genoemd. Dat is waarschijnlijk een "technische fout", legde Fahmi uit. Iemand verheerlijken die zijn missie niet volbracht heeft, die bang werd en vluchtte, is immers in tegenspraak met de logica van propaganda.

    Centrale Toezichtsraad Gevangeniswezen voerde op vraag van beschuldigden controle uit

    De Centrale Toezichtsraad voor het Gevangeniswezen, het toezichtsorgaan voor de gevangenissen, heeft afgelopen week een controle uitgevoerd in de gevangenis van Haren, op vraag van twee beschuldigden op het terreurproces. Maar voorzitter Marc Nève zegt dat de leden van de toezichtsraad niet aanwezig konden zijn bij de omstreden naaktfouilles met kniebuigingen.

    Volgens Nève vond de controle, met naast twee leden van de CTG twee leden van de Commissie van Toezicht bij de gevangenis van Haren, woensdag plaats, de dag waarop Abdeslam naar eigen zeggen een vuistslag kreeg van een politieman. Abdeslam diende een klacht in bij het parket van Brussel, maar er werd ook een klacht tegen hem ingediend. Ook minister van Justitie Vincent Van Quickenborne verklaarde in de krant Le Soir, zonder Abdeslam bij naam te noemen, dat een beschuldigde een politieman aangevallen zou hebben.

    Maar de CTG kon de naaktfouilles niet bijwonen, en heeft dus geen zicht op wat er gebeurd is, zei Nève. Er wordt overlegd met de politie om de fouilles alsnog bij te wonen. Omdat ze in de gevangenis plaatsvinden menen we dat ze tot onze bevoegdheid behoren, zei de CTG-voorzitter. 

    Begin december noemde de CTG de behandeling van de beschuldigden op het terreurproces al mensonwaardig en onredelijk, zonder dat hij toen vaststellingen deed. Nadien was er een uitspraak van de Brusselse kortgedingrechter, die zich uitsprak tegen systematische naaktfouilles en oordeelde dat die individueel gemotiveerd moesten zijn. Volgens de politie zijn de naaktfouilles noodzakelijk om de veiligheid te waarborgen.
Powered by Platform for Live Reporting, Events, and Social Engagement

Meest Gelezen