Op het proces over de aanslagen van 22 maart 2016 is het dinsdagvoormiddag aan de advocaten van beschuldigde Ibrahim Farisi, die daarmee de pleidooien van de verdediging afsluiten. In de namiddag wil de voorzitster van het hof, Laurence Massart, de vragenlijst bespreken waarover de jury zich moet buigen tijdens de beraadslaging, waarna de replieken op de pleidooien van start kunnen gaan.

Ibrahim Farisi hielp zijn broer Smail met het leeghalen van de studio in de Kazernenlaan in Etterbeek na de terreuraanslagen van 22 maart 2016. De beschuldigde heeft altijd volgehouden dat hij niet wist wie er verbleven had. Cruciaal is een familiebijeenkomst waar volgens een ex-vriendin van Smail Farisi de kwestie vlak na de aanslagen besproken werd, maar het is onzeker of Ibrahim Farisi daaraan deelnam en zelfs of die bijeenkomst daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Het parket, dat voor de kamer van inbeschuldigingstelling geen doorverwijzing had gevraagd naar assisen, vroeg al de vrijspraak voor Ibrahim Farisi.

Met het afsluiten van de pleidooien is het proces in zijn eindfase aanbeland. Voorzitster Massart kondigde al aan dat ze dinsdagmiddag de vragenlijst wil bespreken waarover de jury moet beraadslagen en dat ze diezelfde namiddag nog wil starten met de replieken. Maar bij de burgerlijke partijen valt te horen dat de bespreking van die vragenlijst wel wat voeten in de aarde zal hebben. Verschillende advocaten van de verdediging vroegen al om subsidiaire vragen op te nemen. Zo wil de verdediging van beschuldigde Bilal El Makhoukhi een herkwalificatie naar oorlogsmisdaden. 

Voor de replieken van parket, burgerlijke partijen en verdediging zijn drie dagen uitgetrokken, tot en met donderdag. Daarna krijgen de beschuldigden het laatste woord, alvorens de jury op een onbekende locatie in beraadslaging gaat over de schuldvraag. Een uitspraak wordt in de loop van juli verwacht.
 

Op het proces van de aanslagen van 22 maart 2016 heeft het openbaar ministerie gevraagd om acht van de tien beschuldigden te veroordelen als mededader van terroristische moord en poging tot moord. Smail Farisi is volgens het OM enkel schuldig aan deelname aan een terroristische groep, terwijl het parket vroeg om zijn broer Ibrahim Farisi vrij te spreken.

Federale procureurs Paule Somers en Bernard Michel sloten dinsdagmiddag hun vijf (korte) procesdagen durende requisitoir af met de broers-Farisi. Smail Farisi werd door de kamer van inbeschuldigingstelling doorverwezen als medeplichtige van terroristische moord en poging tot moord, maar het parket vroeg om hem enkel te veroordelen voor deelname aan de activiteiten van een terroristische groep. Volgens het OM wist hij dat de mensen die in zijn appartement verbleven deel uitmaakten van een terreurgroep, maar wist hij niet dat een aanslag imminent was. Zijn broer Ibrahim Farisi wist volgens het OM niet wie er in het appartement van zijn broer had gelogeerd dat hij had helpen leegmaken.  

De vorderingen voor de acht andere beschuldigden liggen in de lijn van de verwachtingen: ze werden allen door de KI doorverwezen voor deelname aan terroristische activiteiten en moord en poging tot moord in een terroristische context. 

Volgens het OM boden Oussama Atar, Mohamed Abrini, Osama Krayem, Salah Abdeslam, Sofien Ayari, Ali El Haddad Asufi, Bilal El Makhoukhi en Hervé Bayingana Muhirwa op hun manier op hun manier en met kennis van zaken essentiële hulp bij de aanslagen. Daarom vragen ze om hen te veroordelen als mededader van terroristische moord en moordpoging en niet als medeplichtige, wat hen een hogere straf kan opleveren. Bij elk requisitoir hamerden de procureurs op arresten van het Hof van Cassatie die stellen dat een mededader niet van elk detail van het plan op de hoogte moet zijn maar enkel het "doel en de aard" moeten kennen.

Het OM vraagt ook om de acht te veroordelen voor 36 moorden en geen 32. Voor vier slachtoffers, die in de maanden en jaren na de aanslagen overleden, vraagt het een herkwalificatie van poging tot moord naar moord.

Negen beschuldigden namen volgens het OM ook deel aan de activiteiten van een terroristische groep. Voor Oussama Atar, die waarschijnlijk omkwam in Syrië en bij verstek terechtstaat, vragen de procureurs een veroordeling als leider van een terreurgroep. Hij zou vanuit Syrië de aanslagen hebben gecoördineerd. 

Mohamed Abrini en Osama Krayem zijn volgens het parket mededader aan moord en moordpoging in een terroristische context hoewel ze hun bom niet hebben laten ontploffen. Zo kocht Krayem mee materiaal aan voor de explosieven, hielp hij bij de productie ervan en sloot hij de bom van kamikaze Khalid El Bakraoui aan. "Hij heeft de bom van Khalid El Bakraoui aangesloten, hij wist waarvoor die ging dienen", zei Paule Somers in haar requisitoir. "Zonder hem was de bom in Maalbeek nooit ontploft." Abrini nam volgens het OM dan weer actief deel aan de productie van de bommen en was volgens de procureurs gemotiveerd op de dag van de aanslagen. Dat hij zijn karretje in de vertrekhal achterliet, getuigt volgens Bernard Michel niet van de moed om aan zijn missie te verzaken, wel van de lafheid om daar eerder van af te zien.

Sofien Ayari en Salah Abdeslam, die op 22 maart al in de cel zaten na de dodelijke politie-inval in de Driesstraat in Vorst, boden volgens het OM dan weer essentiële hulp door na hun arrestatie op 18 maart te zwijgen. Zo stelden ze een "actieve daad", zei Michel. Beiden waren ze volgens het OM wel degelijk op de hoogte van de plannen van de terreurgroep om een aanslag te plegen zelfs al was het op 15 maart nog niet duidelijk waar de aanslagen zouden plaatsvinden en waren ze waardige leden van de cel, die in verschillende safehouses verbleven. 

Ali El Haddad Asufi was volgens de procureurs dan weer een belangrijk lid van de terreurgroep dat veel vertrouwen kreeg. Hij bood praktische hulp aan Ibrahim El Bakraoui en zocht wapens voor de cel. "Hij heeft niet geholpen met de vervaardiging van de TATP, maar heeft wel gezien dat die werd gemaakt", zei Michel. "Hij heeft daden gepleegd die essentieel zijn voor de voorbereiding van de aanslagen."

Bilal El Makhoukhi en Hervé Bayingana Muhirwa tot slot beschouwen de procureurs eveneens als vertrouwenspersonen van de cel. El Makhoukhi werd omschreven als "secretatis, conciërge en bewaker" van de terreurcel, de belangrijkste van de leden die niet gepland waren om te sterven. Bayingana Muhirwa voorzag de cel met zijn appartement, waar hij Abrini en Krayem na de aanslagen opving, dan weer een plan B voor de cel voor als de zaken misliepen. Bovendien hielp hij volgens de procureurs El Makhoukhi met het verstoppen van de wapens van de cel.

Na de aanslagen van 13 november 2015 heeft beschuldigde Salah Abdeslam een reflectieperiode in acht genomen, waarna hij besliste om een tweede terreurcel te vervoegen, die was voorzien om opnieuw toe te slaan. Die these schoof federaal procureur Paule Somers donderdag naar voren in haar requisitoir op het proces over de aanslagen van 22 maart 2016.

Somers begon haar requisitoir bij de aanslagen in Parijs, waarna Abdeslam terugkeerde naar België, nadat zijn bommengordel het had laten afweten, zei ze. Abdeslam trok onmiddellijk in het safehouse in de Henri Bergéstraat in Schaarbeek in. 

Somers zei dat er nadien een "overgangsperiode" volgde, een "periode van reflectie". Ze citeerde uit een verhoor van Mohamed Abrini, die verklaarde dat Abdeslam enkele dagen niet goed was na zijn terugkeer uit Parijs. Het parket koos er daarom ook voor om de infractionele periode van deze zaak niet onmiddellijk na de aanslagen in Parijs te laten ingaan, legde ze uit. De procureur zei dat Abdeslam toen moet nagedacht hebben of hij ermee wou doorgaan of niet.

De procureur zei vervolgens dat ze er weinig geloof aan hechtte dat hij er uiteindelijk voor koos om naar Syrië te ontsnappen, "zoals hij met enige arrogantie poneerde". Somers zei dat hij louter de verdediging kopieerde van Abrini en Sofien Ayari. "Hij sprak zelfs van terugkeren naar Syrië, terwijl hijzelf er nooit geweest was", zei ze. De procureur haalde een document aan dat gericht was aan Oussama Atar, de vermoedelijke leider van de cel in Syrië, waarin hij zijn engagement bevestigde. 

"Abdeslam wou het voorbeeld van zijn broer volgen. In Parijs functioneerde zijn bommengordel niet. De mannen die hij vervoegde hadden de aanslagen in Parijs georganiseerd en konden nu zijn jihadistische ambities helpen realiseren. Zo vervoegde hij de tweede terreurcel die in Brussel zou toeslaan", aldus Somers.
 

De familie van kamikazes Khalid en Ibrahim El Bakraoui komt donderdagvoormiddag toch niet getuigen op het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016. Dat heeft assisenvoorzitster Laurence Massart meegedeeld.

De zitting donderdag stond normaal gesproken in het teken van de getuigenissen van de families over de levensloop van de kamikazes. Maar alvast de familie van de broers-El Bakraoui heeft dus geweigerd om te verschijnen. Voorzitster Laurence Massart stelde dat ze het jammer vindt dat de familie twijfelt om te komen, "omdat de familieleden hier niet als beschuldigden ondervraagd worden".

Donderdagnamiddag komt normaal gezien de familie van Najim Laachraoui, de derde kamikaze, aan bod. Of die wel zullen komen getuigen, is nog niet helemaal duidelijk.

De rest van de voormiddagzitting zal gewijd worden aan de voorlezing van de verhoren van Adel Haddadi, die veroordeeld werd in verband met de aanslagen in Parijs. Daarna volgen mogelijk ook nog de verhoren van Muhammad Usman, die ook veroordeeld werd in verband met de aanslagen in Parijs.

Het DNA van Mohamed Abrini is aangetroffen op de handboeien die in de Max Roosstraat in Schaarbeek werden gevonden. Dat bleek maandag uit de voorstelling van de DNA-analyses op het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016. Vorige week gaf Abrini tijdens zijn ondervraging nog aan dat hij die handboeien "nooit gezien" had.

Federaal procureur Paule Somers vroeg Abrini vorige week of die ook de handboeien had gezien in het safehouse in de Max Roosstraat in Schaarbeek. De handboeien moesten mogelijk dienen voor een kidnapping, waarover gesproken werd in een audioboodschap die de terreurcel naar Syrië stuurde. Abrini houdt vol dat hij - net als de anderen in de beschuldigdenbox - niet wist van de precieze plannen waar de cel op broedde. "Nooit gezien", antwoordde Abrini vorige donderdag.

Een DNA-analyse die de gerechtelijk deskundigen van het NICC (Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie) maandag voorstelden, wijst op een "sterke probabiliteit" dat Abrini's DNA wel aanwezig was op de handboeien die in de living van het appartement lagen. Professor Dieter Deforce (UGent), die een tegenexpertise uitvoerde, zei daarentegen dat hij die match niet opnam in zijn rapportage, "omdat de eerlijkheid het gebiedt". Maar hij voegde eraan toe dat hij "voorzichtig" was geweest. Hij zei dat het DNA-materiaal aangetast was en dat hij op basis van de gegevens van het NICC mogelijk ook bij een sterke probabiliteit zou uitkomen. Later verduidelijkte Deforce, op vragen van de voorzitster en het parket, dat hij voor de tegenexpertise moest werken met wat overbleef van het DNA-materiaal.