Premier Alexander De Croo sprak zonet in de Kamer zijn ‘state of the union’ voor het nieuwe begrotingsjaar uit. U kan de integrale tekst van zijn toespraak hier lezen.

Zo dicht tegen de deadline wilde premier Alexander De Croo (Open VLD) wellicht ook niet landen. Het was uiteindelijk 9 uur gepasseerd voor er eindelijk witte rook opsteeg boven de Wetstraat Zestien. De laatste nacht draaide uiteindelijk nog uit op een marathonvergadering. Met een wegstuivende Sophie Wilmès, een akkoord dat er geen bleek te zijn en heel veel over-en-weergetelefoneer. Lees hier meer (+).

"De grote verliezers van dit begrotingsakkoord van Vivaldi, dat zijn de overgrote meerderheid van de werkende mensen die hun facturen door het dak zien gaan, en de langdurig zieken die voor de eerste keer sancties riskeren", reageert PVDA-voorzitter Peter Mertens op het akkoord dat de regering-De Croo dinsdagochtend bereikte. Mertens hekelt dat de grote fortuinen, ondanks de Pandora Papers, op beide oren kunnen slapen.

Voor PVDA volstaat de verlenging van het sociaal tarief niet. "Op welke planeet leven ministers die denken dat prijsstijgingen van meer dan 700 euro enkel voor de laagste inkomens een probleem zijn?", vraagt Peter Mertens zich af. Hij wijst op het pleidooi van zijn partij voor een btw-verlaging van 21 naar 6 procent, die de factuur onmiddellijk met gemiddeld 347 euro zou doen dalen. 

De PVDA wil ook niet weten van de aangekondigde sancties voor langdurig zieken. Volgens de partij zijn de re-integratietrajecten waar langdurig zieken nu ingeduwd worden, in feite een ontslagmachine die voor zeven op de tien uitdraait op een ontslag wegens medische overmacht.

"Voor fiscale fraudeurs daarentegen, toont de regering zich een heel stuk milder", stelt Peter Mertens de twee maten twee gewichten van het begrotingsakkoord aan de kaak. "De Pandora Papers onthullen dat de wereldwijde belastingontduiking van grote fortuinen en multinationals op 11,3 biljoen dollar kan worden geschat. Dan is het toch hemeltergend om amper een week later een begrotingsakkoord af te sluiten waarin geen enkele nieuwe maatregel aangekondigd wordt om fiscale fraude aan te pakken?"

VSOA Defensie is tevreden dat er in het federale begrotingsakkoord geld wordt vrijgemaakt om de lonen bij Defensie gelijk te trekken met die bij de politie. Dat heeft de liberale vakbond gemeld in een persbericht. De militaire vakbonden hadden daarover in april een akkoord bereikt met minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS). Defensie maakt tot en met 2024 meer dan 280 miljoen euro vrij voor de loonaanpassing. Het gaat om ongeveer 60 miljoen in 2022, 71 miljoen in 2023 en 150 miljoen in 2024. 

Anders dan oorspronkelijk overeengekomen in april zal de aanpassing uit twee delen bestaan: een aanpassing van de loonschalen (voor twee derde) en een toelage (een derde). "Er is voor die oplossing gekozen om de stijging van de pensioenen enigszins te milderen", zegt voorzitter Dimitry Modaert van VSOA. De details van de overeenkomst moeten na nieuwe onderhandelingen nog in kb's worden gegoten. De lonen bij de politie liggen nu nog hoger dan bij Defensie, wat problemen oplevert bij de rekrutering van militairen.

Test Aankoop is tevreden dat het sociaal tarief voor de energiefactuur werd uitgebreid, maar is teleurgesteld dat er geen btw-verlaging is gekomen voor een basisverbruik van gas en elektriciteit. De consumentenorganisatie roept nu de gewestregeringen op om stappen te ondernemen, want een groot deel van de energiefactuur bestaat uit regionale heffingen en taksen. Vooral de middenklasse blijft nog in de kou staan.

De uitbreiding van het sociaal tarief vindt Test Aankoop een positieve maatregel. Het voorkomt dat consumenten met een laag inkomen, die een jaar lang van het sociaal tarief hebben kunnen profiteren, plots gedwongen zouden worden een duur contract op de markt af te sluiten. "We dringen er dan ook op aan dat de noodzaak van een verdere verlenging van deze maatregel opnieuw wordt beoordeeld wanneer hij afloopt, aan het eind van het eerste kwartaal 2022", pleit de consumentenorganisatie. Ook het verstrekken van een energiecheque aan de meest kwetsbare huishoudens, krijgt de steun van Test Aankoop. "Dit is doeltreffender dan een energiecheque voor alle Belgische gezinnen, die ook de rijke gezinnen zou toekomen die geen steun nodig zouden hebben."

Maar hierdoor ontbreekt het dus wel aan maatregelen om de energiefactuur te verlichten voor de middenklasse, die ook door de stijging van de energieprijzen wordt getroffen, stelt de consumentenorganisatie vast. "Voor deze mensen is immers alleen de bevriezing van de federale bijdrage en de steun aan windenergie op zee voorzien. Concreet wil dit zeggen dat zo'n 30 à 50 euro verhoging vermeden wordt op een rekening die kan oplopen tot 2.700 euro. Peanuts dus." Test Aankoop betreurt dat het voorstel om de btw te verlagen tot 6 procent op een basisverbruik van gas en elektriciteit niet door de regering werd overgenomen, want dit had de gezinnen een besparing van 140 euro kunnen opleveren.

De invoering van een energienorm is hoopvol, want de Belgische elektriciteitsfactuur is één van de hoogste van Europa, aldus Test Aankoop. Maar omdat er nog maar weinig details bekend zijn over de precieze ontwikkeling en de gevolgen van een eventuele overschrijding, blijft de consumentenorganisatie voorzichtig. Het feit dat de regering de oneerlijke handelspraktijken van energieleveranciers wil aanpakken, zoals het eenzijdig verhogen van de voorschotfactuur, wordt eveneens positief onthaald. "Wij roepen de regering op om het hele consumentenakkoord te verbeteren en bindend te maken voor alle energieleveranciers," klinkt het.

Test Aankoop roept nu de gewestregeringen op om ook een deel van hun heffingen van de energiefactuur te laten vallen. "Het feit dat alle posten zoals steun voor hernieuwbare energie ... nog steeds in de energierekening zijn opgenomen, is geen eerlijke manier om projecten te financieren die nodig zijn voor de energietransitie en zet hier bovendien een rem op."

Alle details zijn er nog niet, maar de grote lijnen van het nieuwe begrotingsakkoord hebben we wel al. En die zien er op het eerste gezicht goed uit voor onze portemonnee. Van een afschaffing van de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid tot een fiscale aftrek voor kinderopvang. Dit betekent het begrotingsakkoord voor uw loon (+).